111.-(1) Ο Υπουργός, με απόφασή του που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, τηρώντας πλήρως τις οικείες διατάξεις της ΣΛΕΕ, και ιδίως τις διατάξεις του άρθρου 106 αυτής, δύναται μετά από διαβούλευση με τη ΡΑΕΚ, να επιβάλλει σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, χάριν του γενικού οικονομικού συμφέροντος, Υποχρεώσεις Παροχής Δημόσιας Υπηρεσίας, οι οποίες δυνατό να περιλαμβάνουν υποχρεώσεις αναφορικά με-
(α) την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλειας του εφοδιασμού·
(β) την τακτική παροχή·
(γ) την ποιότητα και τις τιμές παροχής· και
(δ) την προστασία του περιβάλλοντος, συμπερι-λαμβανομένης της ενεργειακής απόδοσης, της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και της προστασίας του κλίματος.
(2) Οι υποχρεώσεις αυτές πρέπει να ορίζονται σαφώς, να είναι διαφανείς, αμερόληπτες και επαληθεύσιμες και να διασφαλίζουν την ισότιμη πρόσβαση των επιχειρήσεων ηλεκτρικής ενέργειας της Ένωσης στους εθνικούς καταναλωτές.
(3) Σε περίπτωση που παρέχεται οικονομική αντιστάθμιση, άλλες μορφές αντιστάθμισης και αποκλειστικά δικαιώματα τα οποία παραχωρούνται από τη Δημοκρατία για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που προβλέπονται στο εδάφιο (1), τούτο γίνεται χωρίς διακρίσεις και με διαφάνεια.
(4) Ο Υπουργός ενημερώνει την Επιτροπή για όλα τα μέτρα που θεσπίζονται για την εκπλήρωση των Υποχρεώσεων Παροχής Δημόσιας Υπηρεσίας, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας του καταναλωτή και του περιβάλλοντος, και για τις πιθανές επιπτώσεις τους στον εθνικό και διεθνή ανταγωνισμό και ανά διετία ενημερώνει την Επιτροπή σχετικά με κάθε τροποποίηση των εν λόγω μέτρων.
(5) Ο Υπουργός δύναται να τροποποιεί ή να ανακαλεί την απόφαση που εκδίδει με βάση τις διατάξεις του εδαφίου (1).
112.-(1) Για σκοπούς εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 111, η ΡΑΕΚ εκδίδει ρυθμιστική απόφαση, ή εφόσον κρίνεται αναγκαίο, εκδίδει Κανονισμούς τους οποίους υποβάλλει για έγκριση προς το Υπουργικό Συμβούλιο σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 138 που προνοούν, μεταξύ άλλων, για-
(α) την ανάκτηση, με τη μορφή επιβάρυνσης στους καταναλωτές για τον ηλεκτρισμό που τους παρέχεται, των πρόσθετων εξόδων, περιλαμβανομένου, ενός εύλογου ποσοστού απόδοσης του κεφαλαίου που αντιπροσωπεύουν τα έξοδα αυτά, τα οποία υπέστη η επιχείρηση ηλεκτρικής ενέργειας λόγω της συμμόρφωσης της με την απόφαση του Υπουργού που εκδίδεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 111 περιλαμβανομένων και των εξόδων τα οποία δυνατό να υπέστη ο κάτοχος μετά από τροποποίηση ή ανάκληση της απόφασης του Υπουργού.
(β)την είσπραξη πληρωμών για το σκοπό αυτό από την επιχείρηση ηλεκτρικής ενέργειας· και
(γ) τις κατάλληλες πληρωμές προς τις επιχειρήσεις ηλεκτρικής ενέργειας, από τις εισπράξεις που έγιναν σύμφωνα με την παράγραφο (α).
(2) Η ρυθμιστική απόφαση ή οι Κανονισμοί που εκδίδονται σύμφωνα με το εδάφιο (1), δυνατό να προβλέπουν ότι η ανάκτηση οποιωνδήποτε πρόσθετων εξόδων αφορά σε μια καθορισμένη περίοδο ετών και ότι το ποσό που πληρώνεται για κάθε έτος αυτής της περιόδου σε επιχειρήσεις ηλεκτρικής ενέργειας, είναι το ποσό των πρόσθετων εξόδων, που υπέστη η επιχείρηση ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με τις Υποχρεώσεις Παροχής Δημόσιας Υπηρεσίας, όπως αυτό πιστοποιείται από τη ΡΑΕΚ:
(3) Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει ότι τα ποσά που εισπράττονται ως επιβαρύνσεις ή διαφορετικά, είναι επαρκή, για την ανάκτηση των καταβληθέντων εξόδων που προβλέπονται στις διατάξεις του εδαφίου (1), αφού καταβληθούν τα διοικητικά έξοδα των επιχειρήσεων ηλεκτρικής ενέργειας για την είσπραξη της επιβάρυνσης.
113.-(1) Όλοι οι οικιακοί πελάτες έχουν το δικαίωμα να απολαύουν της καθολικής υπηρεσίας, δηλαδή του δικαιώματος να προμηθεύονται ηλεκτρική ενέργεια συγκεκριμένης ποιότητας στην επικράτεια της Δημοκρατίας σε ανταγωνιστικές, εύκολα και σαφώς συγκρίσιμες και διαφανείς τιμές που δεν εισάγουν διακρίσεις:
(2) Ο Υπουργός, εφόσον το κρίνει σκόπιμο, εκδίδει σχετικό Διάταγμα για διεύρυνση της κατηγορίας των πελατών που απολαύουν το δικαίωμα της καθολικής υπηρεσίας, ώστε να περιλαμβάνει μικρές επιχειρήσεις, ήτοι τις επιχειρήσεις που απασχολούν λιγότερους από πενήντα (50) εργαζόμενους και έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών ή ισολογισμό που δεν υπερβαίνει τα δέκα εκατομμύρια ευρώ (10.000.000).
(3) Οι πελάτες με δικαίωμα να απολαύουν της καθολικής υπηρεσίας όπως προβλέπεται στις διατάξεις των εδαφίων (1) και (2), ενημερώνονται σχετικά για το εν λόγω δικαίωμά τους από τον προμηθευτή τελευταίου καταφυγίου.
(4) Για τη διασφάλιση της παροχής καθολικής υπηρεσίας, καθορίζεται προμηθευτής τελευταίου καταφυγίου σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 115, ο οποίος ανακτά το κόστος της υποχρέωσης για παροχή καθολικής υπηρεσίας σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 114.
(5) Για τη διασφάλιση της παροχής καθολικής υπηρεσίας, o ΔΣΔ έχει υποχρέωση σύνδεσης των πελατών, οι οποίοι απολαύουν της καθολικής υπηρεσίας, με το δίκτυο, υπό όρους, προϋποθέσεις και τιμολόγια που επιβάλλει η ΡΑΕΚ, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου (α) του εδαφίου (7) του άρθρου 5.
(6) Σε περίπτωση που παρέχεται οικονομική αντιστάθμιση, άλλες μορφές αντιστάθμισης και αποκλειστικά δικαιώματα τα οποία παραχωρούνται για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που προβλέπονται στις διατάξεις των εδαφίων (1) μέχρι (5), τούτο γίνεται χωρίς διακρίσεις και με διαφάνεια.
(7) Ο Υπουργός δύναται να εκδίδει κατευθυντήριες γραμμές πολιτικής σε σχέση με την καθολική υπηρεσία.
(8) Η ΡΑΕΚ, λαμβάνοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές πολιτικής του Υπουργού σε σχέση με την καθολική υπηρεσία που εκδίδονται δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (7), εκδίδει Απόφαση ή Ρυθμιστική Απόφαση, με την οποία καθορίζει κατάλληλα μέτρα που αφορούν την εφαρμογή των υποχρεώσεων καθολικής υπηρεσίας και την επίτευξη υψηλών προτύπων καθολικής υπηρεσίας, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας του καταναλωτή και του περιβάλλοντος, ενημερώνει σχετικά τον Υπουργό αναφορικά με τα μέτρα που αποφασίστηκαν και τις πιθανές επιπτώσεις των εν λόγω μέτρων στον εθνικό και διεθνή ανταγωνισμό και παρακολουθεί την εφαρμογή των υποχρεώσεων για παροχή καθολικής υπηρεσίας, επανεξετάζει τα μέτρα που αποφασίστηκαν και ενημερώνει τον Υπουργό, ανά διετία, σχετικά με την ανάγκη τροποποίησής τους.
(9) Ο Υπουργός, ενημερώνει την Επιτροπή για όλα τα μέτρα που θεσπίζονται για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων καθολικής υπηρεσίας και για τις πιθανές επιπτώσεις τους στον εθνικό και διεθνή ανταγωνισμό και ανα διετία την Επιτροπή σχετικά με κάθε τροποποίηση των εν λόγω μέτρων.
114. Το κόστος για την παροχή καθολικής υπηρεσίας ηλεκτρικής ενέργειας, ανακτάται από τον Προμηθευτή Τελευταίου Καταφυγίου, κατά τον ίδιο τρόπο που ανακτάται το κόστος της Υποχρέωσης Παροχής Δημόσιας Υπηρεσίας σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 112.
115.-(1)(α) Ο Υπουργός καθορίζει, με Διάταγμά του που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, το καθεστώς όσον αφορά τους προμηθευτές τελευταίου καταφυγίου, ώστε να διασφαλίζεται ο αδιάλειπτος εφοδιασμός σε τελικούς πελάτες.
(β) Ο Υπουργός δύναται, μετά από διαβούλευση με τη ΡΑΕΚ, να απαιτεί από τους προμηθευτές τελευταίου καταφυγίου να προμηθεύουν ηλεκτρική ενέργεια σε οικιακούς πελάτες και μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που δεν λαμβάνουν προσφορές βασιζόμενες στην αγορά, υπό τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στο προβλεπόμενο στην παράγραφο (α) Διάταγμα.
(2) Η ΡΑΕΚ, αμέσως μετά την έκδοση του προβλεπόμενου στο εδάφιο (1) Διατάγματος, καθορίζει με ρυθμιστική απόφασή της-
(α) τη διαδικασία και τα κριτήρια επιλογής των προμηθευτών τελευταίου καταφυγίου, τα οποία είναι αποτελεσματικά, αντικειμενικά, διαφανή, αμερόληπτα, δίκαια και χωρίς διακρίσεις·
(β) τη μεθοδολογία καθορισμού των τιμών των προσφορών από προμηθευτές τελευταίου καταφυγίου σε τελικούς πελάτες στη βάση της παραγράφου (β) του εδαφίου (1)· και
(γ) τη διαδικασία μεταβίβασης των τελικών πελατών στους προμηθευτές τελευταίου καταφυγίου.
(3) Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει ότι-
(α) οι τελικοί πελάτες που μεταβιβάζονται στους προμηθευτές τελευταίου καταφυγίου συνεχίζουν να απολαύουν όλα τα δικαιώματά τους ως πελάτες κατά τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του παρόντος Νόμου·
(β) οι προμηθευτές τελευταίου καταφυγίου κοινοποιούν τους όρους και τις προϋποθέσεις τους στους μεταβιβαζόμενους πελάτες χωρίς καθυστέρηση και διασφαλίζουν αδιάλειπτη συνέχεια της υπηρεσίας για τους εν λόγω πελάτες για το χρονικό διάστημα που είναι αναγκαίο για την εξεύρεση νέου προμηθευτή και για τουλάχιστον έξι (6) μήνες·
(γ) οι τελικοί πελάτες ενημερώνονται και ενθαρρύνονται να στραφούν σε προσφορά η οποία βασίζεται στην αγορά.
(4) Η ΡΑΕΚ ορίζει με απόφασή της στη βάση της προβλεπόμενης στην παράγραφο (α) του εδαφίου (2) διαδικασίας τον προμηθευτή ή τους προμηθευτές τελευταίου καταφυγίου για συγκεκριμένη χρονική περίοδο.
116. Οι καταναλωτές υπό την ιδιότητά τους ως πελάτες έχουν τα ακόλουθα γενικά δικαιώματα:
(α) Να αγοράζουν ηλεκτρική ενέργεια από προμηθευτές της επιλογής τους·
(β) να συνάπτουν ταυτόχρονα περισσότερες από μία συμβάσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας ή συμφωνίες κοινής χρήσης ενέργειας και, για τον σκοπό αυτό, μπορούν να διαθέτουν περισσότερα από ένα σημεία μέτρησης και τιμολόγησης που καλύπτονται από το ενιαίο σημείο σύνδεσης για τις εγκαταστάσεις τους:
117. Με την επιφύλαξη των διατάξεων του περί Προστασίας του Καταναλωτή Νόμου και των ενωσιακών κανόνων σχετικά με την προστασία των καταναλωτών, η ΡΑΕΚ διασφαλίζει ότι οι τελικοί πελάτες έχουν τα ακόλουθα δικαιώματα:
(α) Το δικαίωμα παροχής ηλεκτρικής ενέργειας από προμηθευτή, με την επιφύλαξη της συμφωνίας του προμηθευτή, ανεξάρτητα από το κράτος μέλος στο οποίο είναι καταχωρισμένος ο προμηθευτής, εφόσον ο ίδιος τηρεί τις κείμενες διατάξεις εμπορίας και εξισορρόπησης·
(β) το δικαίωμα να συνάπτουν σύμβαση με τον προμηθευτή τους, στην οποία καθορίζονται:
(i) τα στοιχεία και η διεύθυνση του φορέα παροχής,
(ii) οι παρεχόμενες υπηρεσίες, τα προσφερόμενα επίπεδα ποιότητας υπηρεσιών, καθώς και η χρονική στιγμή έναρξης της σύνδεσης,
(iii) τα είδη των προσφερομένων υπηρεσιών συντήρησης,
(iv) οι τρόποι με τους οποίους είναι δυνατόν να λαμβάνονται οι εκάστοτε επικαιροποιημένες πληροφορίες σχετικά με όλα τα εφαρμοζόμενα τιμολόγια και τα τέλη συντήρησης και δεσμοποιημένα προϊόντα ή υπηρεσίες,
(v) η διάρκεια της σύμβασης, οι όροι ανανέωσης και λήξης της σύμβασης και παροχής υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων προϊόντων ή υπηρεσιών που σχετίζονται με τις ανωτέρω υπηρεσίες, και κατά πόσον επιτρέπεται ο τερματισμός της σύμβασης χωρίς χρέωση,
(vi) οι αποζημιώσεις και οι διακανονισμοί επιστροφών που εφαρμόζονται σε περίπτωση αθέτησης της σύμβασης όσον αφορά το επίπεδο ποιότητας της υπηρεσίας, συμπεριλαμβα-νομένης της εσφαλμένης ή καθυστερημένης χρέωσης,
(vii) η μέθοδος για τη δικαστική και εξωδικαστική επίλυση διαφορών σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 128,
(viii)οι πληροφορίες για τα δικαιώματα των καταναλωτών, συμπεριλαμβανομένων πληρο-φοριών για το χειρισμό των παραπόνων, καθώς και κάθε πληροφορία που αναφέρεται στο παρόν εδάφιο, οι οποίες γνωστοποιούνται σαφώς στα έντυπα των λογαριασμών ή στους ιστοτόπους των εταιρειών ηλεκτρικής ενέργειας·
(γ) το δικαίωμα να γνωρίζουν εκ των προτέρων τους όρους της σύμβασης με τον προμηθευτή, οι οποίοι πρέπει να είναι δίκαιοι και να παρέχονται πριν από τη σύναψη ή επιβεβαίωση της σύμβασης μαζί με οποιεσδήποτε πληροφορίες σχετικά με τα ζητήματα που προβλέπονται στην παράγραφο (β), σε περίπτωση που οι συμβάσεις συνάπτονται με την παρεμβολή κάποιου μεσάζοντα·
(δ) το δικαίωμα παροχής περίληψης των βασικών όρων της σύμβασης με εμφανή τρόπο και με περιεκτική και απλή διατύπωση·
(ε) το δικαίωμα να ειδοποιούνται δεόντως σχετικά με οποιαδήποτε πρόθεση τροποποίησης των συμβατικών όρων και να ενημερώνονται σχετικά με το δικαίωμα τερματισμού της σύμβασης όταν τους απευθύνεται η σχετική ειδοποίηση:
(στ) το δικαίωμα παροχής διαφανών πληροφοριών σχετικά με τις ισχύουσες τιμές και τιμολόγια, καθώς και τους συνήθεις όρους και προϋποθέσεις όσον αφορά την πρόσβαση και τη χρήση των υπηρεσιών ηλεκτρικής ενέργειας·
(ζ) το δικαίωμα παροχής ευρείας επιλογής των μεθόδων πληρωμής·
(η) το δικαίωμα των οικιακών πελατών, οι οποίοι έχουν πρόσβαση σε συστήματα προπληρωμής, να μην περιέρχονται σε μειονεκτική θέση από τα συστήματα προπληρωμής·
(θ) το δικαίωμα παροχής δίκαιων και διαφανών γενικών όρων και προϋποθέσεων, οι οποίοι διατυπώνονται σε σαφή και κατανοητή γλώσσα και δεν περιλαμβάνουν μη συμβατικούς φραγμούς στην άσκηση των δικαιωμάτων των πελατών, για παράδειγμα μέσω υπέρμετρης συμβατικής τεκμηρίωσης και προστασίας από τις αθέμιτες και παραπλανητικές μεθόδους πώλησης·
(ι) το δικαίωμα σε καλό επίπεδο υπηρεσιών και χειρισμό παραπόνων εκ μέρους των προμηθευτών τους, οι οποίοι χειρίζονται τις καταγγελίες με απλό, δίκαιο και έγκαιρο τρόπο·
(ια) το δικαίωμα ενημέρωσης σχετικά με τα δικαιώματά τους όσον αφορά την καθολική υπηρεσία, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 113·
(ιβ) το δικαίωμα λήψης τελικού λογαριασμού κλεισίματος, μετά από κάθε αλλαγή προμηθευτή, εντός έξι (6) εβδομάδων από την αλλαγή αυτή·
(ιγ) το δικαίωμα των οικιακών πελατών να ενημερώνονται δεόντως σχετικά με εναλλακτικά μέτρα έναντι της αποσύνδεσης που καθορίζονται σύμφωνα με την παράγραφο (ιδ) αρκετά πριν από τυχόν προβλεπόμενη αποσύνδεση και να μην καταβάλλουν πρόσθετη χρέωση σε περίπτωση που αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο αποσύνδεσης·
(ιδ) το δικαίωμα λήψης εναλλακτικών μέτρων έναντι της αποσύνδεσης των οικιακών πελατών και για ενημέρωση τους σχετικά με τα μέτρα αυτά αρκετά πριν από τυχόν προβλεπόμενη αποσύνδεσή τους και μη καταβολής πρόσθετης χρέωσης από τους πελάτες που αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο αποσύνδεσης:
118.-(1) Οι προ΅ηθευτές-
(α) παρέχουν τη δυνατότητα στους τελικούς πελάτες που διαθέτουν έξυπνο ΅ετρητή να επιλέγουν να συνάψουν σύ΅βαση δυνα΅ικής τι΅ολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας:
(β) παρέχουν τη δυνατότητα σε όλους τους τελικούς πελάτες να επιλέγουν να συνάψουν σύμβαση ορισμένου χρόνου για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε σταθερή τιμή, διάρκειας τουλάχιστον ενός έτους:
(2) Πριν από τη σύναψη ή την παράταση οποιασδήποτε σύμβασης που αναφέρεται στις διατάξεις του εδαφίου (1), παρέχεται στους τελικούς πελάτες περίληψη των βασικών συμβατικών όρων και προϋποθέσεων με εμφανή τρόπο και με σαφή και περιεκτική διατύπωση, στην οποία ορίζονται τα δικαιώματα που προβλέπονται στις παραγράφους (β) και (ε) του άρθρου 117 και η οποία περιλαμβάνει τουλάχιστον τις ακόλουθες πληροφορίες:
(α) Τη συνολική τιμή και την ανάλυσή της·
(β) επεξήγηση για το εάν η τιμή είναι σταθερή, μεταβλητή ή δυναμική·
(γ) τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του προμηθευτή και τις λεπτομέρειες γραμμής υποστήριξης καταναλωτών· και
(δ) κατά περίπτωση, πληροφορίες σχετικά με εφάπαξ πληρωμές, προσφορές, πρόσθετες υπηρεσίες και εκπτώσεις.
(3) Η ΡΑΕΚ δύναται να εξαιρεί προμηθευτή που διαθέτει περισσότερους από διακόσιες χιλιάδες (200.000) τελικούς πελάτες από την υποχρέωση να προσφέρει συμβάσεις ορισμένου χρόνου για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε σταθερή τιμή, όταν ισχύουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
(α) Ο προμηθευτής προσφέρει μόνο συμβάσεις δυναμικής τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας·
(β) η εξαίρεση δεν έχει αρνητική επίπτωση στον ανταγωνισμό· και
(γ) εξακολουθεί να υπάρχει επαρκής επιλογή συμβάσεων ορισμένου χρόνου για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε σταθερή τιμή για τους τελικούς πελάτες.
(4) Οι προμηθευτές που αναφέρονται στις διατάξεις του εδαφίου (1) υποχρεούνται να ενημερώνουν καταλλήλως τους τελικούς πελάτες σχετικά με τις ευκαιρίες, το κόστος και τους κινδύνους των αντίστοιχων ειδών συμβάσεων παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και για την ανάγκη εγκατάστασης κατάλληλου μετρητή ηλεκτρικής ενέργειας.
(5) Οι προμηθευτές που αναφέρονται στις διατάξεις του εδαφίου (1) εξασφαλίζουν τη συναίνεση κάθε τελικού πελάτη, προτού ο εν λόγω πελάτης μεταφερθεί σε σύμβαση δυναμικής τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας.
(6) Η ΡΑΕΚ διευκολύνει και παρακολουθεί την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου μέσω-
(α) της έκδοσης ρυθμιστικών αποφάσεων με τις οποίες ρυθμίζονται οι λεπτομέρειες που αφορούν την παροχή συμβάσεων δυναμικής τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας και συμβάσεων ορισμένου χρόνου για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε σταθερή τιμή, αντίστοιχα, από τους προμηθευτές που αναφέρονται στις διατάξεις του εδαφίου (1)·
(β) της παρακολούθησης των εξελίξεων στην αγορά, της αξιολόγησης των κινδύνων που τυχόν προκύψουν από τα νέα προϊόντα και τις νέες υπηρεσίες και της αντιμετώπισης καταχρηστικών πρακτικών·
(γ) της λήψης κατάλληλων μέτρων όταν εντοπίζονται ανεπίτρεπτα τέλη τερματισμού σύμφωνα με την παράγραφο (β) του εδαφίου (6) του άρθρου 22· και
(δ) της παρακολούθησης και δημοσίευσης ετήσιας έκθεσης, για περίοδο τουλάχιστον δέκα (10) ετών αφότου οι συμβάσεις δυναμικής τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας καταστούν διαθέσιμες, σχετικά με τις κύριες εξελίξεις των εν λόγω συμβάσεων, περιλαμβανομένων των προσφορών στην αγορά και του αντίκτυπου στους λογαριασμούς των καταναλωτών, ιδίως στο επίπεδο αστάθειας των τιμών.
119.-(1) (α) Σε περίπτωση που οι πελάτες επιθυμούν, εφόσον τηρούν τους όρους των συμβάσεων, να αλλάξουν προμηθευτή ή συμμετέχοντα στην αγορά που δραστηριοποιείται στη σωρευτική εκπροσώπηση, η αλλαγή πραγματοποιείται από τον ενδιαφερόμενο προμηθευτή ή τον συμμετέχοντα στην αγορά που δραστηριοποιείται στη σωρευτική εκπροσώπηση εντός του συντομότερου δυνατού χρονικού διαστήματος και κατά μέγιστο από την ημερομηνία της αίτησης, εντός τριών (3) εβδομάδων.
(β) Από τον Ιανουάριο του έτους 2026, η τεχνική διαδικασία αλλαγής προμηθευτή διαρκεί έως είκοσι τέσσερις (24) ώρες και είναι δυνατή οποιαδήποτε εργάσιμη ημέρα.
(2) Τηρουμένων των διατάξεων της παραγράφου (στ) του εδαφίου (7) του άρθρου 22, το δικαίωμα αλλαγής προμηθευτή ή συμμετέχοντος στην αγορά που δραστηριοποιείται στη σωρευτική εκπροσώπηση παρέχεται στους πελάτες χωρίς διακρίσεις ως προς το κόστος, την προσπάθεια και τον χρόνο.
(3) (α) Οι οικιακοί πελάτες δικαιούνται να συμμετέχουν σε συστήματα μαζικής αλλαγής προμηθευτή.
(β) Για την επίτευξη του σκοπού της παραγράφου (α), η ΡΑΕΚ καθορίζει με ρυθμιστική απόφασή της το πλαίσιο σύμφωνα με το οποίο οι προμηθευτές δύναται να παρέχουν τη δυνατότητα μαζικής αλλαγής προμηθευτή, το οποίο θα διασφαλίζει την εξάλειψη οποιωνδήποτε ρυθμιστικών ή διοικητικών φραγμών στη μαζική αλλαγή προμηθευτή και τη μεγαλύτερη δυνατή προστασία των καταναλωτών έναντι καταχρηστικών πρακτικών.
120.-(1) Όλοι οι πελάτες είναι ελεύθεροι να αγοράζουν και να πωλούν υπηρεσίες ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της σωρευτικής εκπροσώπησης αλλά εξαιρουμένης της προμήθειας, ανεξάρτητα από τη σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας που έχουν συνάψει, από επιχείρηση ηλεκτρικής ενέργειας της επιλογής τους.
(2) Ο τελικός πελάτης που επιθυμεί να συνάψει σύμβαση σωρευτικής εκπροσώπησης σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (1), δύναται να το πράξει χωρίς τη συγκατάθεση της επιχείρησης ηλεκτρισμού με την οποία είναι συμβαλλόμενος.
(3) Οι συμμετέχοντες στην αγορά που δραστηριοποιούνται στη σωρευτική εκπροσώπηση ενημερώνουν πλήρως τους πελάτες για τους όρους και τις προϋποθέσεις των συμβάσεων που τους προσφέρουν.
(4) Τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (7) του άρθρου 22, η ΡΑΕΚ εξασφαλίζει ότι τα δικαιώματα που αναφέρονται στις διατάξεις του εδαφίου (2) και της παραγράφου (γ) του εδαφίου (7) του άρθρου 22 παρέχονται στους τελικούς πελάτες χωρίς διακρίσεις ως προς το κόστος, την προσπάθεια ή τον χρόνο και ειδικότερα, οι πελάτες δεν υποβάλλονται σε τεχνικές και διοικητικές απαιτήσεις, διαδικασίες και χρεώσεις που επιφέρουν διακρίσεις σε βάρος τους από τον προμηθευτή τους, βάσει του εάν έχουν σύμβαση με συμμετέχοντα στην αγορά που δραστηριοποιείται στη σωρευτική εκπροσώπηση.
121.-(1) (α) Η ΡΑΕΚ διαχειρίζεται εργαλείο σύγκρισης προσφορών προμηθευτών, περιλαμβανομένων των προσφορών για συμβάσεις δυναμικής τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο πληροί τις απαιτήσεις του Παραρτήματος.
(β) Εναλλακτικά του εργαλείου σύγκρισης της παραγράφου (α), η ΡΑΕΚ δύναται να αναθέσει, μέσω διαφανούς διαδικασίας, τη διαχείριση εργαλείου σύγκρισης προσφορών προμηθευτών, περιλαμβανομένων των προσφορών για συμβάσεις δυναμικής τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας, σε φορέα που δεν αποτελεί κυβερνητικό τμήμα ή κυβερνητική υπηρεσία ή κρατικό οργανισμό ή κρατική εταιρεία.
(2) Στην περίπτωση που ακολουθείται η αναφερόμενη στην παράγραφο (β) του εδαφίου (1) διαδικασία, η ΡΑΕΚ είναι αρμόδια για-
(α) την έκδοση σήματος εμπιστοσύνης που να δεικνύει ότι το εργαλείο σύγκρισης πληροί τις απαιτήσεις του Παραρτήματος,
(β) τη διασφάλιση ότι το εργαλείο σύγκρισης που φέρει το σήμα εμπιστοσύνης εξακολουθεί να πληροί τις απαιτήσεις του Παραρτήματος,
(γ) τον καθορισμό και τη δημοσίευση της μεθοδολογίας υπολογισμού της χρέωσης τελών από φορείς διαχείρισης εργαλείων σύγκρισης σε προμηθευτές, και
(δ) την έγκριση των τελών που χρεώνονται από φορείς εργαλείων σύγκρισης σε προμηθευτές.
(3) Ο φορέας που αναλαμβάνει την υποχρέωση διαχείρισης του εργαλείου σύγκρισης σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου (β) του εδαφίου (1) διασφαλίζει ότι το εργαλείο σύγκρισης-
(α) πληροί τις απαιτήσεις του Παραρτήματος,
(β) καλύπτει ολόκληρη την αγορά, και
(γ) φέρει σήμα εμπιστοσύνης που εκδίδεται από τη ΡΑΕΚ σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (2).
(4) Στο εργαλείο σύγκρισης του εδαφίου (1) έχουν δωρεάν πρόσβαση οι οικιακοί πελάτες και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις με αναμενόμενη ετήσια κατανάλωση μικρότερη από 100.000 kWh.
(5) Οι επιχειρήσεις ηλεκτρικής ενέργειας ενημερώνουν τους πελάτες για τη διαθεσιμότητα του αναφερόμενου στο εδάφιο (1) εργαλείου σύγκρισης μέσα από τους λογαριασμούς των πελατών ή από τα έγγραφα που συνοδεύουν τους λογαριασμούς των πελατών και διασφαλίζουν την εύκολη πρόσβαση σε αυτό μέσα από την ιστοσελίδα τους.
(6) Τηρουμένων των διατάξεων της παραγράφου (κι) του εδαφίου (1) του άρθρου 5, η ΡΑΕΚ διασφαλίζει ότι όλες οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην προμήθεια ηλεκτρισμού έχουν πρόσβαση στο αναφερόμενο στο εδάφιο (1) εργαλείο σύγκρισης και παρέχουν ακριβή και επικαιροποιημένη πληροφόρηση.
(7) Οι επιχειρήσεις ηλεκτρικής ενέργειας που δραστηριοποιούνται στην προμήθεια ηλεκτρισμού παρέχουν ακριβή και επικαιροποιημένη πληροφόρηση αναφερόμενο στο εδάφιο (1) εργαλείο σύγκρισης.
(8) Εργαλεία σύγκρισης προσφορών που διατίθενται από συμμετέχοντες στην αγορά και είναι διαφορετικά από το εργαλείο που προβλέπεται στις διατάξεις των παραγράφων (α) και (β) του εδαφίου (1), είναι επιλέξιμα για υποβολή αίτησης προς τη ΡΑΕΚ για έκδοση σήματος εμπιστοσύνης σε εθελοντική βάση και χωρίς διακρίσεις.
(9) Στην περίπτωση που η αγορά καλύπτεται από πολλαπλά εργαλεία, τα εργαλεία αυτά περιλαμβάνουν το ευρύτερο δυνατό φάσμα προσφορών παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, ώστε να καλύπτουν σημαντικό τμήμα της αγοράς και, εάν οι παρουσιαζόμενες πληροφορίες δεν καλύπτουν πλήρως την αγορά, περιλαμβάνουν σαφή σχετική δήλωση, πριν από την παρουσίαση των αποτελεσμάτων.
122.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων της παραγράφου (α) του εδαφίου (8) του άρθρου 22, οι τελικοί πελάτες έχουν δικαίωμα να ενεργούν ως ενεργοί πελάτες ή/και αυτοκαταναλωτές χωρίς να υποβάλλονται σε δυσανάλογες ή διακριτικές τεχνικές απαιτήσεις, διοικητικές απαιτήσεις και διαδικασίες.
(2) Για την επίτευξη του σκοπού του εδαφίου (1), η ΡΑΕΚ καθορίζει με ρυθμιστική απόφασή της το πλαίσιο που απαιτείται και διασφαλίζει ότι οι ενεργοί πελάτες-
(α) δικαιούνται να ασκούν τη δραστηριότητά τους, απευθείας ή μέσω σωρευτικής εκπροσώπησης,
(β) δικαιούνται να πωλούν αυτοπαραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια, μεταξύ άλλων, μέσω συμφωνιών αγοράς ενέργειας,
(γ) δικαιούνται να συμμετέχουν σε προγράμματα ευελιξίας και ενεργειακής απόδοσης,
(δ) δικαιούνται να αναθέτουν σε τρίτα μέρη τη διαχείριση των εγκαταστάσεων που απαιτούνται για τις δραστηριότητές τους, συμπεριλαμβανομένης της εγκατάστασης, της λειτουργίας, της διαχείρισης δεδομένων και της συντήρησης χωρίς τα εν λόγω μέρη να θεωρούνται ενεργοί πελάτες,
(ε) καταβάλλουν τέλη δικτύου σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου (β) του εδαφίου (8) του άρθρου 22,
(στ) είναι οικονομικά υπεύθυνοι για τις ανισορροπίες που προκαλούν στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας και στον βαθμό αυτόν είναι υπεύθυνα για την ισορροπία μέρη ή μεταβιβάζουν την υποχρέωση εξισορρόπησης που υπέχουν,
(ζ) διαθέτουν συστήματα που υπολογίζουν χωριστά την ηλεκτρική ενέργεια που τροφοδοτείται στο δίκτυο και την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνεται από το δίκτυο:
(3) Η ΡΑΕΚ δύναται να περιλαμβάνει στο πλαίσιο των διατάξεων του εδαφίου (2) διαφορετικές διατάξεις για τους μεμονωμένους και από κοινού δρώντες ενεργούς πελάτες, υπό την προϋπόθεση ότι όλα τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις που προβλέπονται στο παρόν άρθρο ισχύουν για όλους τους ενεργούς πελάτες και κάθε διαφορετική μεταχείριση προς τους από κοινού δρώντες ενεργούς πελάτες είναι αναλογική και δεόντως αιτιολογημένη.
(4) Σε περίπτωση που οι ενεργοί πελάτες έχουν στην ιδιοκτησία τους εγκαταστάσεις αποθήκευσης ενέργειας-
(α) έχουν το δικαίωμα σύνδεσης με το δίκτυο εντός εύλογου χρονικού διαστήματος μετά την υποβολή σχετικού αιτήματος, εφόσον πληρούνται όλες οι αναγκαίες προϋποθέσεις, όπως η ευθύνη εξισορρόπησης και η επαρκής διάθεση μετρητών·
(β) τα τέλη ή οι επιβαρύνσεις στις οποίες τυχόν υποβάλλονται καθορίζονται λαμβάνοντας υπόψη τις διατάξεις της παραγράφου (α) του εδαφίου (9) του άρθρου 22·
(γ) δεν υποβάλλονται σε δυσανάλογες απαιτήσεις άδειας και τέλη·
(δ) επιτρέπεται να παρέχουν περισσότερες από μία υπηρεσίες ταυτόχρονα, εάν είναι τεχνικά εφικτό.
122Α.-(1) Με την επιφύλαξη των δικαιωμάτων των πελατών να επιλέγουν τον προμηθευτή τους σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 116, καθώς και με την επιφύλαξη της υποχρέωσης κατοχής άδειας ή/και γενικής άδειας ή/και εξαίρεσης από την υποχρέωση κατοχής άδειας σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 26 και 27 στη βάση των όρων, προϋποθέσεων και περιορισμών που καθορίζει η ΡΑΕΚ σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 28, όλα τα νοικοκυριά, οι μικρές και οι μεσαίες επιχειρήσεις και οι δημόσιοι φορείς έχουν το δικαίωμα να συμμετέχουν στην κοινή χρήση ενέργειας ως ενεργοί πελάτες χωρίς διακρίσεις εντός μίας γεωγραφικής περιοχής, όπως αυτή καθορίζεται σε Διάταγμα του Υπουργού που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας:
(2) Οι ενεργοί πελάτες που συμμετέχουν στην κοινή χρήση ενέργειας δικαιούνται να μοιράζονται μεταξύ τους την ανανεώσιμη ενέργεια βάσει ιδιωτικών συμφωνητικών ή μέσω νομικής οντότητας, εφόσον η συμμετοχή στην κοινή χρήση ενέργειας δεν αποτελεί την κύρια εμπορική ή επαγγελματική τους δραστηριότητα.
(3) Οι ενεργοί πελάτες που συμμετέχουν στην κοινή χρήση ενέργειας δύνανται να διορίζουν τρίτο μέρος ως διοργανωτή της κοινής χρήσης ενέργειας με στόχο-
(α) την επικοινωνία σχετικά με τις διευθετήσεις της κοινής χρήσης ενέργειας με άλλες σχετικές οντότητες, όπως προμηθευτές και διαχειριστές δικτύων, μεταξύ άλλων όσον αφορά πτυχές που σχετίζονται με τα ισχύοντα τιμολόγια και τέλη, φόρους ή εισφορές·
(β) την παροχή στήριξης αναφορικά με τη διαχείριση και την εξισορρόπηση ευέλικτων φορτίων πίσω από το σημείο της μέτρησης, της κατανεμημένης παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας και των εγκαταστάσεων αποθήκευσης που αποτελούν μέρος της σχετικής ρύθμισης της κοινής χρήσης ενέργειας·
(γ) τη σύναψη συμβάσεων και την τιμολόγηση ενεργών πελατών που συμμετέχουν στην κοινή χρήση ενέργειας υπό την επιφύλαξη των διατάξεων των άρθρων 22, 28, 117 και 119· και
(δ) την εγκατάσταση και λειτουργία, περιλαμβανομένων της μέτρησης και της συντήρησης, της εγκατάστασης παραγωγής ή αποθήκευσης ανανεώσιμης ενέργειας.
(4) Ο διοργανωτής της κοινής χρήσης ενέργειας ή άλλο τρίτο μέρος-
(α) δύναται να έχει στην ιδιοκτησία του ή να διαχειρίζεται εγκατάσταση αποθήκευσης ή παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας έως 6 MW, χωρίς να θεωρείται ενεργός πελάτης, εκτός εάν είναι ένας από τους ενεργούς πελάτες που συμμετέχουν στο έργο κοινής χρήσης ενέργειας·
(β) παρέχει υπηρεσίες χωρίς διακρίσεις και με διαφανείς τιμές, τιμολόγια και όρους παροχής υπηρεσιών.
(5) Για την καλύτερη εφαρμογή των εδαφίων (3) και (4), εκδίδονται Κανονισμοί δυνάμει του άρθρου 138.
(6) Ο Υπουργός, μετά από αιτιολογημένη έκθεση της ΡΑΕΚ, λαμβάνει μέτρα, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι ενεργοί πελάτες που συμμετέχουν σε κοινή χρήση ενέργειας-
(α) δικαιούνται να αφαιρούν την κοινόχρηστη ηλεκτρική ενέργεια που εγχέεται στο δίκτυο από τη συνολική μετρηθείσα κατανάλωσή τους εντός χρονικού διαστήματος που δεν υπερβαίνει την περίοδο εκκαθάρισης ανισορροπιών ισοζυγίου και με την επιφύλαξη των εφαρμοστέων φόρων και εισφορών που δεν εισάγουν διακρίσεις και των τελών δικτύου που αποτυπώνουν το κόστος·
(β) επωφελούνται από όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις ως τελικοί πελάτες δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου·
(γ) δεν υποχρεούνται να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις του προμηθευτή, όταν η ανανεώσιμη ενέργεια μοιράζεται μεταξύ νοικοκυριών με εγκατεστημένη δυναμικότητα έως 10,8 kW για μεμονωμένα νοικοκυριά και έως 50 kW για πολυκατοικίες:
(δ) έχουν πρόσβαση σε προαιρετικά υποδείγματα συμβάσεων με δίκαιους και διαφανείς όρους και προϋποθέσεις για συμφωνίες κοινής χρήσης ενέργειας·
(ε) σε περίπτωση σύγκρουσης που προκύπτει από συμφωνία κοινής χρήσης ενέργειας, έχουν πρόσβαση σε εξωδικαστική επίλυση διαφορών με άλλους συμμετέχοντες στη συμφωνία κοινής χρήσης ενέργειας σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 128·
(στ) δεν υπόκεινται σε άδικη μεταχείριση που δημιουργεί διακρίσεις από συμμετέχοντες στην αγορά ή από τα υπεύθυνα για την ισορροπία μέρη τους·
(ζ) ενημερώνονται για τη δυνατότητα αλλαγών στις ζώνες προσφοράς σύμφωνα με το άρθρο 14 του Κανονισμού (ΕΕ) 2019/943 και για το γεγονός ότι το δικαίωμα κοινής χρήσης ανανεώσιμης ενέργειας περιορίζεται σύμφωνα με το εδάφιο (1)· και
(η) κοινοποιούν τις διευθετήσεις της κοινής χρήσης ενέργειας στους σχετικούς διαχειριστές συστημάτων και στους συμμετέχοντες στην αγορά, περιλαμβανομένων των σχετικών προμηθευτών, είτε απευθείας είτε μέσω διοργανωτή της κοινής χρήσης ενέργειας.
(7) Στην περίπτωση που με το προβλεπόμενο στο εδάφιο (1) Διάταγμα δίδεται το δικαίωμα σε κατηγορίες τελικών πελατών που είναι μεγαλύτερες από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να συμμετέχουν σε συστήματα κοινής χρήσης ενέργειας, ισχύουν οι ακόλουθοι πρόσθετοι όροι:
(α) Το μέγεθος της εγκατεστημένης δυναμικότητας της εγκατάστασης παραγωγής που συνδέεται με το σύστημα κοινής χρήσης ενέργειας είναι κατ ανώτατο όριο 6 MW· και
(β) η κοινή χρήση ενέργειας πραγματοποιείται τοπικά ή εντός περιορισμένης γεωγραφικής περιοχής, όπως ορίζεται εντός του Διατάγματος.
(8) Ο ΔΣΔ-
(α) παρακολουθεί, συλλέγει, επικυρώνει και κοινοποιεί τα δεδομένα μέτρησης που σχετίζονται με την κοινόχρηστη ηλεκτρική ενέργεια στους σχετικούς τελικούς πελάτες και συμμετέχοντες στην αγορά τουλάχιστον κάθε μήνα και σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 127 και, για τον σκοπό αυτό, εφαρμόζει κατάλληλα συστήματα τεχνολογίας πληροφορικής· και
(β) παρέχει σχετικό σημείο επαφής-
(i) για την καταχώριση ρυθμίσεων της κοινής χρήσης ενέργειας·
(ii) για τη διάθεση πρακτικών πληροφοριών για την κοινή χρήση ενέργειας·
(iii) για τη λήψη πληροφοριών για τα σχετικά σημεία μέτρησης, τις αλλαγές στην τοποθεσία και τη συμμετοχή· και
(iv) κατά περίπτωση, για την επικύρωση μεθόδων υπολογισμού με σαφή, διαφανή και έγκαιρο τρόπο.
(9)(α) Τα μέτρα προστασίας των ευάλωτων πελατών και τα μέτρα που λαμβάνονται για την προστασία των πελατών που πλήττονται από την ενεργειακή φτώχεια που καθορίζονται στο Διάταγμα, το οποίο εκδίδεται δυνάμει του εδαφίου (4) του άρθρου 129, περιλαμβάνουν μέτρα που δίδουν τη δυνατότητα στους ευάλωτους πελάτες και τους πελάτες που πλήττονται από την ενεργειακή φτώχεια να έχουν πρόσβαση σε συστήματα κοινής χρήσης ενέργειας.
(β) Τα προβλεπόμενα στην παράγραφο (α) μέτρα δεν εισάγουν διακρίσεις και δυνατόν να περιλαμβάνουν χρηματοδοτική στήριξη ή ποσοστώσεις κατανομής παραγωγής.
(10) Όταν έργα κοινής χρήσης ενέργειας τελούν υπό την κυριότητα δημόσιων αρχών, αυτές διασφαλίζουν ότι η κοινόχρηστη ηλεκτρική ενέργεια είναι προσβάσιμη σε ευάλωτους πελάτες ή πελάτες που πλήττονται από την ενεργειακή φτώχεια ή πολίτες, καταβάλλοντας κάθε δυνατή προσπάθεια, προκειμένου η ποσότητα της εν λόγω προσβάσιμης ενέργειας να ανέρχεται τουλάχιστον κατά μέσο όρο στο δέκα τοις εκατό (10%) της κοινόχρηστης ενέργειας.
(11) Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει ισότιμους όρους ανταγωνισμού για τις κοινότητες ανανεώσιμης ενέργειας και τις ενεργειακές κοινότητες πολιτών, λαμβάνοντας υπόψη την καθοδήγηση που παρέχεται από την Επιτροπή, για να διευκολυνθεί η δημιουργία τυποποιημένης προσέγγισης σχετικά με την κοινή χρήση ενέργειας.
123.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων της παραγράφου (λ) του εδαφίου (1) του άρθρου 5, η ΡΑΕΚ καθορίζει με ρυθμιστική απόφασή της ευνοϊκό κανονιστικό πλαίσιο για τις ενεργειακές κοινότητες πολιτών και διασφαλίζει ότι-
(α) η συμμετοχή σε ενεργειακή κοινότητα πολιτών είναι ανοικτή και οικειοθελής,
(β) οι εταίροι ή τα μέλη της ενεργειακής κοινότητας πολιτών έχουν τη δυνατότητα να αποχωρήσουν από την κοινότητα, οπόταν και ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 119, του εδαφίου (6) του άρθρου 22 και της παραγράφου (στ) του εδαφίου (7) του άρθρου 22,
(γ) οι εταίροι ή τα μέλη της ενεργειακής κοινότητας πολιτών δεν χάνουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που έχουν ως οικιακοί πελάτες ή ενεργοί πελάτες,
(δ) με την επιφύλαξη των διατάξεων της παραγράφου (α) του εδαφίου (10) του άρθρου 22 ο ΔΣΔ συνεργάζεται με τις ενεργειακές κοινότητες πολιτών, ώστε να διευκολύνει τις μεταφορές ηλεκτρικής ενέργειας εντός των ενεργειακών κοινοτήτων πολιτών,
(ε) υπόκεινται αφενός σε διαδικασίες και επιβαρύνσεις που δεν επιφέρουν διακρίσεις και είναι δίκαιες, αναλογικές και διαφανείς, μεταξύ άλλων, για την καταχώριση και τη χορήγηση αδειών, και αφετέρου σε τέλη δικτύου που διέπονται από τις διατάξεις της παραγράφου (β) του εδαφίου (10) του άρθρου 22,
(στ) υπόκεινται σε εξαιρέσεις που προβλέπονται στις διατάξεις του εδαφίου (3) του άρθρου 56,
(ζ) έχουν πρόσβαση σε όλες τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, απευθείας ή μέσω σωρευτικής εκπροσώπησης, κατά τρόπο που δεν εισάγει διακρίσεις,
(η) αντιμετωπίζονται με αναλογικό τρόπο που δεν επιφέρει διακρίσεις όσον αφορά τις δραστηριότητες, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους ως τελικών πελατών, παραγωγών, προμηθευτών, διαχειριστών συστήματος διανομής ή συμμετεχόντων στην αγορά που δραστηριοποιούνται στη σωρευτική εκπροσώπηση,
(θ) είναι υπεύθυνα για την ισορροπία μέρη, για ανισορροπίες που προκαλούν στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας και υπέχουν της ανάλογης οικονομικής ευθύνης,
(ι) όσον αφορά την κατανάλωση αυτοπαραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας, οι ενεργειακές κοινότητες πολιτών αντιμετωπίζονται ως ενεργοί πελάτες και καταβάλλουν τέλη δικτύου σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου (β) του εδαφίου (8) του άρθρου 22,
(ια) έχουν δικαίωμα να οργανώνουν εντός της ενεργειακής κοινότητας πολιτών την από κοινού χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από τις μονάδες παραγωγής που έχει στην ιδιοκτησία της η κοινότητα, με την επιφύλαξη άλλων διατάξεων του παρόντος άρθρου και με διατήρηση των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων των μελών της κοινότητας ως καταναλωτών.
(2) Το κανονιστικό πλαίσιο που προβλέπεται στις διατάξεις του εδαφίου (1) καθορίζει κατάλληλες διαδικασίες, ώστε οι ενεργειακές κοινότητες πολιτών-
(α) να είναι ανοικτές σε διασυνοριακή συμμετοχή, και
(β) να έχουν δικαίωμα να κατέχουν, να συστήνουν, να αγοράζουν ή να μισθώνουν δίκτυα διανομής και να τα διαχειρίζονται αυτόνομα, υπό την επιφύλαξη των υποχρεώσεων που ισχύουν για τους διαχειριστές των συστημάτων διανομής δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου, κατά τρόπο με τον οποίο να διασφαλίζεται ότι-
(i) μπορούν να συνάψουν συμφωνία όσον αφορά τη λειτουργία του δικτύου τους με σχετικό διαχειριστή συστήματος διανομής ή διαχειριστή συστήματος μεταφοράς με το οποίο είναι συνδεδεμένο το δίκτυό τους,
(ii) υπόκεινται σε κατάλληλα τέλη δικτύου στα σημεία σύνδεσης μεταξύ του δικτύου τους και του δικτύου διανομής εκτός της ενεργειακής κοινότητας πολιτών και ότι τα εν λόγω τέλη δικτύου περιλαμβάνουν χωριστή πληροφόρηση για την ηλεκτρική ενέργεια με την οποία τροφοδοτείται το δίκτυο διανομής και την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνεται από το δίκτυο διανομής εκτός της ενεργειακής κοινότητας πολιτών, σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (7) του άρθρου 5, και
(iii) οι ενεργειακές κοινότητες πολιτών δεν επιφέρουν διακρίσεις ή βλάβες στους πελάτες που παραμένουν συνδεδεμένοι με το σύστημα διανομής.
124.-(1) Η ΡΑΕΚ καθορίζει με ρυθμιστική απόφασή της το πλαίσιο με το οποίο επιτρέπεται και προωθείται η συμμετοχή της απόκρισης ζήτησης μέσω σωρευτικής εκπροσώπησης, επιτρέποντας στους τελικούς πελάτες, συμπεριλαμβανομένων όσων προσφέρουν απόκριση ζήτησης μέσω σωρευτικής εκπροσώπησης, να συμμετέχουν από κοινού με τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας σε όλες τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας κατά τρόπο που δεν εισάγει διακρίσεις.
(2) Η ρυθμιστική απόφασή της ΡΑΕΚ που αναφέρεται στις διατάξεις του εδαφίου (1) διασφαλίζει-
(α) ότι ο ΔΣΜΚ και ο ΔΣΔ , κατά την προμήθεια επικουρικών υπηρεσιών, αντιμετωπίζουν χωρίς διακρίσεις τους συμμετέχοντες στην αγορά που δραστηριοποιούνται στη σωρευτική εκπροσώπηση της απόκρισης ζήτησης από κοινού με τους παραγωγούς, βάσει των τεχνικών τους δυνατοτήτων,
(β) το δικαίωμα κάθε συμμετέχοντος στην αγορά δραστηριοποιούμενου στη σωρευτική εκπροσώπηση, συμπεριλαμβανομένων των ανεξάρτητων φορέων σωρευτικής εκπροσώπησης, να εισέρχεται σε αγορές ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς τη συγκατάθεση των λοιπών συμμετεχόντων στην αγορά,
(γ) την ύπαρξη αντικειμενικών και διαφανών κανόνων που αναθέτουν με σαφήνεια ρόλους και αρμοδιότητες σε όλες τις επιχειρήσεις ηλεκτρικής ενέργειας και τους πελάτες,
(δ) την ύπαρξη αντικειμενικών και διαφανών κανόνων και διαδικασιών για την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ συμμετεχόντων στην αγορά δραστηριοποιούμενων στη σωρευτική εκπροσώπηση και λοιπών επιχειρήσεων ηλεκτρικής ενέργειας μέσω των οποίων να διασφαλίζεται η εύκολη πρόσβαση σε δεδομένα επί ίσοις όροις και χωρίς διακρίσεις και, ταυτόχρονα, η πλήρης προστασία των εμπορικών δεδομένων και των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των πελατών,
(ε) την υποχρέωση για τους συμμετέχοντες στην αγορά που δραστηριοποιούνται στη σωρευτική εκπροσώπηση να είναι οικονομικά υπεύθυνοι για τις ανισορροπίες που προκαλούν στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας και στον βαθμό αυτό είναι υπεύθυνα για την ισορροπία μέρη ή μεταβιβάζουν την υποχρέωση εξισορρόπησης που υπέχουν,
(στ) ότι οι τελικοί πελάτες οι οποίοι έχουν συνάψει σύμβαση με ανεξάρτητους φορείς σωρευτικής εκπροσώπησης δεν επιβαρύνονται με πληρωμές σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου (α) του εδαφίου (11) του άρθρου 22, κυρώσεις ή άλλον αδικαιολόγητο συμβατικό περιορισμό από τους προμηθευτές τους,
(ζ) την ύπαρξη μηχανισμού επίλυσης διαφορών μεταξύ των συμμετεχόντων στην αγορά που δραστηριοποιούνται στη σωρευτική εκπροσώπηση και των λοιπών συμμετεχόντων στην αγορά συμπεριλαμβανομένης της ευθύνης για ανισορροπίες,
(η) την καταβολή αποζημιώσεων σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων (β) και (γ) του εδαφίου (11) του άρθρου 22,
(θ) ότι ο ΔΣΜΚ και ο ΔΣΔ σε στενή συνεργασία με τους συμμετέχοντες στην αγορά και τους τελικούς πελάτες καθορίζουν τις τεχνικές απαιτήσεις, οι οποίες καλύπτουν τη συμμετοχή φορτίων σωρευτικής εκπροσώπησης, για τη συμμετοχή της απόκρισης ζήτησης σε όλες τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας βάσει των τεχνικών χαρακτηριστικών των εν λόγω αγορών και των τεχνικών δυνατοτήτων της απόκρισης ζήτησης.
125.-(1) (α) Η ΡΑΕΚ λαμβάνει ρυθμιστική απόφασή, ώστε να καθορίσει το κατάλληλο πλαίσιο με το οποίο διασφαλίζεται η εφαρμογή έξυπνων συστημάτων μέτρησης σε όλη την επικράτεια της Δημοκρατίας, με στόχο την υποβοήθηση της ενεργού συμμετοχής των καταναλωτών στην αγορά ηλεκτρισμού.
(β) Οι διατάξεις της παραγράφου (α) περιλαμβάνουν τις ελάχιστες λειτουργικές και τεχνικές απαιτήσεις των έξυπνων συστημάτων μέτρησης που πρόκειται να εγκατασταθούν, οι οποίες είναι σύμφωνες με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και τις αρχές που προβλέπονται στις διατάξεις του εδαφίου (3), καθώς και τις διατάξεις του εδαφίου (4).
(2) Η εφαρμογή των έξυπνων συστημάτων μέτρησης υπόκειται σε αξιολόγηση κόστους-οφέλους, η οποία διενεργείται με βάση τις ακόλουθες αρχές:
(α) Την οικονομική αξιολόγηση όλων των μακροπρόθεσμων στοιχείων κόστους και οφέλους για την αγορά και τους επιμέρους καταναλωτές, σε σχέση με τη μορφή έξυπνης μέτρησης που είναι οικονομικά περισσότερο εύλογη και αποδοτική, καθώς και το χρονικό πλαίσιο στο οποίο είναι εφικτή η εξάπλωση των συστημάτων·
(β) στην αξιολόγηση λαμβάνεται υπόψη η μεθοδολογία όσον αφορά την ανάλυση κόστους-οφέλους, οι ελάχιστες λειτουργίες έξυπνων συστημάτων μέτρησης που καθορίζονται στη σύσταση 2012/148/ΕΕ της Επιτροπής, της 9ης Μαρτίου 2012, σχετικά με τις προετοιμασίες για την εμπορική εξάπλωση των έξυπνων συστημάτων μέτρησης, όπως επίσης και οι βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές για τη διασφάλιση του υψηλότερου επίπεδου ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και προστασίας των δεδομένων·
(γ) η ΡΑΕΚ καταρτίζει, με βάση αυτή την αξιολόγηση, χρονοδιάγραμμα με στόχο έως τη δεκαετία για την εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης, εάν η ανάπτυξη έξυπνων συστημάτων εκτιμηθεί θετικά, τουλάχιστον το ογδόντα τοις εκατό (80%) των τελικών πελατών πρέπει να εξοπλιστούν με έξυπνα συστήματα μέτρησης εντός επτά (7) ετών από την ημερομηνία της θετικής τους αξιολόγησης ή έως το 2024 εάν έχει ξεκινήσει η συστηματική εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης πριν την 4η Ιουλίου 2019:
(3) Σε περίπτωση που η εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης αξιολογείται θετικά, ως απόρροια της αξιολόγησης κόστους-οφέλους που προβλέπεται στις διατάξεις του εδαφίου (2), η ΡΑΕΚ αποφασίζει και εκδίδει οδηγίες προς τον ΔΣΔ ως προς την ανάπτυξη των έξυπνων συστημάτων μέτρησης σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, τις διατάξεις του εδαφίου (4) και εντός του χρονοδιαγράμματος που καθορίζεται στην παράγραφο (γ) του εδαφίου (2).
(4) Η ΡΑΕΚ εγκρίνει και δημοσιεύει τις ελάχιστες λειτουργικές και τεχνικές απαιτήσεις των έξυπνων συστημάτων μέτρησης που πρόκειται να εγκατασταθούν, σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (2), τα σχετικά ευρωπαϊκά πρότυπα και τις ακόλουθες αρχές:
(α)(i) Τα συστήματα έξυπνης μέτρησης μετρούν με ακρίβεια την πραγματική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και είναι ικανά να παρέχουν στους τελικούς πελάτες πληροφορίες σχετικά με τον πραγματικό χρόνο χρήσης.
(ii) τα επικυρωμένα ιστορικά δεδομένα κατανάλωσης καθίστανται εύκολα, ασφαλώς διαθέσιμα και ορατά στους τελικούς πελάτες κατόπιν αιτήματος και χωρίς πρόσθετη χρέωση.
(iii)τ α μη επικυρωμένα δεδομένα κατανάλωσης σε σχεδόν πραγματικό χρόνο καθίστανται εύκολα και ασφαλώς διαθέσιμα στους τελικούς πελάτες χωρίς πρόσθετη χρέωση, μέσω τυποποιημένης διεπαφής ή εξ αποστάσεως πρόσβασης, με στόχο την υποστήριξη αυτοματοποιημένων προγραμμάτων ενεργειακής απόδοσης, της απόκρισης ζήτησης και λοιπών υπηρεσιών·
(β) η ασφάλεια των έξυπνων συστημάτων μέτρησης και επικοινωνίας δεδομένων διασφαλίζεται σύμφωνα με τη συναφή νομοθεσία της Ένωσης για την ασφάλεια και με τη δέουσα προσοχή στις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές για την εξασφάλιση του υψηλότερου επιπέδου ασφάλειας στον κυβερνοχώρο λαμβανομένων υπόψη του κόστους και της αρχής της αναλογικότητας·
(γ) η προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων των τελικών πελατών διασφαλίζεται σύμφωνα με τη συναφή νομοθεσία της Ένωσης·
(δ) ο ΔΣΔ διασφαλίζει ότι οι μετρητές των ενεργών πελατών που τροφοδοτούν ηλεκτρική ενέργεια στο δίκτυο δύναται να παρέχουν πληροφόρηση σχετικά με την ηλεκτρική ενέργεια που τροφοδοτείται στο δίκτυο από τους χώρους των ενεργών πελατών·
(ε) εάν οι τελικοί πελάτες υποβάλλουν σχετικό αίτημα, τα στοιχεία για την ηλεκτρική ενέργεια που τροφοδοτούν στο δίκτυο και τα στοιχεία κατανάλωσης της ηλεκτρικής ενέργειας διατίθενται στους ίδιους, σύμφωνα με τις εκτελεστικές πράξεις που εκδίδονται από την Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 24 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/944, μέσω τυποποιημένης διεπαφής επικοινωνίας και εξ αποστάσεως πρόσβασης, ή σε τρίτους που ενεργούν για λογαριασμό των τελικών πελατών, σε εύληπτο μορφότυπο, που θα μπορούν να χρησιμοποιούν για να συγκρίνουν παρόμοιες προσφορές:
(στ) παρέχονται κατάλληλες συμβουλές και πληροφορίες στους τελικούς πελάτες πριν από ή κατά τον χρόνο εγκατάστασης έξυπνων μετρητών, κυρίως σχετικά με το σύνολο των δυνατοτήτων τους όσον αφορά τη χρήση των ενδείξεων του μετρητή, την παρακολούθηση της κατανάλωσης ενέργειας, καθώς και τη συλλογή και την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με τον Κανονισμό 2016/679 και τον περί της Προστασίας των Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και της Ελεύθερης Κυκλοφορίας των Δεδομένων αυτών Νόμο·
(ζ) τα έξυπνα συστήματα μέτρησης επιτρέπουν στους τελικούς πελάτες να μετρούνται και να ρυθμίζονται στην ίδια χρονική αναλυτικότητα με την περίοδο εκκαθάρισης ανισορροπιών ισοζυγίου που προβλέπεται στους Κανόνες Αγοράς Ηλεκτρισμού.
(5) Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει τη διαλειτουργικότητα των εν λόγω έξυπνων συστημάτων μέτρησης και την ικανότητά τους να παρέχουν στοιχεία για τα συστήματα ενεργειακής διαχείρισης των καταναλωτών, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τη χρήση κατάλληλων διαθέσιμων προτύπων, συμπεριλαμβανομένων των προτύπων που καθιστούν δυνατή τη διαλειτουργικότητα, τις βέλτιστες πρακτικές και τη σημασία της ανάπτυξης έξυπνων δικτύων και της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρισμού.
(6) Η ΡΑΕΚ καθορίζει τη συνεισφορά των τελικών πελατών στις σχετικές δαπάνες της εγκατάστασης των έξυπνων συστημάτων μέτρησης, με διαφανή και αμερόληπτο τρόπο λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τα μακροπρόθεσμα οφέλη για ολόκληρη την αλυσίδα αξίας, και παρακολουθεί σε τακτική βάση την εγκατάσταση των συστημάτων αυτών, με σκοπό την καταγραφή της εξασφάλισης του οφέλους για τους καταναλωτές.
(7) (α) Σε περίπτωση που η εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης αξιολογείται αρνητικά, ως απόρροια της αξιολόγησης κόστους-οφέλους που προβλέπεται στις διατάξεις του εδαφίου (2), η ΡΑΕΚ διασφαλίζει ότι η εν λόγω αξιολόγηση επανεξετάζεται τουλάχιστον ανά τρία έτη ή συχνότερα ως απάντηση σε σημαντικές αλλαγές στις υποκείμενες παραδοχές και τις εξελίξεις της τεχνολογίας και της αγοράς και κοινοποιεί στον Υπουργό τα αποτελέσματα της επικαιροποιημένης αξιολόγησης κόστους-οφέλους, μόλις αυτά καταστούν διαθέσιμα.
(β) Ο Υπουργός κοινοποιεί στην Επιτροπή τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων κόστους-οφέλους που αναφέρονται στην παράγραφο (α).
(γ) Ενόσω η εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης αξιολογείται αρνητικά, το δικαίωμα των τελικών πελατών σε έξυπνο μετρητή διασφαλίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (9).
(8) (α) Τα συστήματα έξυπνης μέτρησης που είναι ήδη εγκατεστημένα ή των οποίων η «έναρξη εργασιών» τοποθετείται χρονικά πριν από την 4η Ιουλίου 2019, δύναται να παραμείνουν σε λειτουργία καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής τους αλλά, στην περίπτωση έξυπνων συστημάτων μέτρησης που δεν πληρούν τις διατάξεις των εδαφίων (2) και (4), το αργότερο έως την 5η Ιουλίου 2031.
(β)(i) Για τους σκοπούς της παραγράφου (α), «έναρξη εργασιών» σημαίνει την έναρξη των εργασιών κατασκευής για την επένδυση ή την πρώτη δέσμευση της εταιρείας για την παραγγελία εξοπλισμού ή άλλη δέσμευση που καθιστά την επένδυση αμετάκλητη, οποιαδήποτε και αν είναι η πρώτη χρονικά.
(ii) Η αγορά οικοπέδων και οι προπαρασκευαστικές εργασίες όπως η έκδοση αδειών και η εκπόνηση προκαταρκτικών μελετών σκοπιμότητας δεν θεωρούνται έναρξη εργασιών.
(iii)Αναφορικά με τις εξαγορές, ως «έναρξη εργασιών» σημαίνει τη χρονική στιγμή της απόκτησης των στοιχείων ενεργητικού που συνδέονται άμεσα με την αποκτηθείσα επιχείρηση.
(9) (α) Τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (7), σε περίπτωση που η εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης αξιολογείται αρνητικά, ως απόρροια της αξιολόγησης κόστους-οφέλους που περιγράφεται στο εδάφιο (2), και σε περίπτωση που η εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης δεν διεξάγεται συστηματικά, η ΡΑΕΚ μεριμνά ώστε κάθε τελικός πελάτης να δικαιούται, κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος προς τον ΔΣΔ, την εγκατάσταση ή, κατά περίπτωση, την αναβάθμιση έξυπνου μετρητή, που συμμορφώνεται με τις ακόλουθες απαιτήσεις:
(i) Διαθέτει, εφόσον είναι τεχνικά εφικτό, λειτουργικές δυνατότητες που αναφέρονται στις διατάξεις του εδαφίου (4) ή με ελάχιστο σύνολο λειτουργικών δυνατοτήτων που καθορίζεται και δημοσιεύεται από τη ΡΑΕΚ σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (2),
(ii) είναι διαλειτουργικός και σε θέση να παρέχει την επιθυμητή συνδεσιμότητα των υποδομών μέτρησης με τα συστήματα ενεργειακής διαχείρισης των καταναλωτών σε σχεδόν πραγματικό χρόνο.
(β) Στο πλαίσιο αιτήματος καταναλωτή για έξυπνο μετρητή δυνάμει της παραγράφου (α), ο ΔΣΔ-
(i) διασφαλίζει ότι η προσφορά στον τελικό πελάτη που αιτείται την εγκατάσταση έξυπνου μετρητή αναφέρει ρητά και περιγράφει σαφώς τις λειτουργίες και την υποστηριζόμενη διαλειτουργικότητα του έξυπνου μετρητή, τις εφικτές υπηρεσίες, καθώς επίσης και τα οφέλη που είναι αντικειμενικά δυνατό να επιτευχθούν με την κατοχή του εν λόγω έξυπνου μετρητή τη δεδομένη χρονική στιγμή και τυχόν συναφείς δαπάνες που βαρύνουν τον τελικό καταναλωτή,
(ii) μεριμνά για την εγκατάσταση του μετρητή εντός εύλογης προθεσμίας, το αργότερο εντός τεσσάρων (4) μηνών από την ημερομηνία υποβολής του σχετικού αιτήματος από τον πελάτη,
(iii) αναθεωρεί τακτικά, τουλάχιστον ανά διετία, καθιστά δημόσια διαθέσιμες τις συναφείς δαπάνες και καταγράφει την εξέλιξη των εν λόγω δαπανών ως αποτέλεσμα τεχνολογικών εξελίξεων και πιθανών αναβαθμίσεων των συστημάτων μέτρησης.
(γ) Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει ότι ο τελικός πελάτης που υποβάλλει σχετικό αίτημα για την εγκατάσταση ή, κατά περίπτωση, την αναβάθμιση, έξυπνου μετρητή σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου (α), επιβαρύνεται με τις συναφείς δαπάνες και ότι η εγκατάσταση ή, κατά περίπτωση, η αναβάθμιση του έξυπνου μετρητή γίνεται υπό δίκαιους, εύλογους και οικονομικά αποδοτικούς όρους.
126.-(1) Οι τελικοί πελάτες που δεν διαθέτουν έξυπνους μετρητές, προμηθεύονται με ευθύνη του ΔΣΔ με μεμονωμένους συμβατικούς μετρητές οι οποίοι μετρούν με ακρίβεια την πραγματική τους κατανάλωση.
(2) Ο ΔΣΔ διασφαλίζει ότι οι τελικοί πελάτες είναι σε θέση να διαβάζουν εύκολα τις ενδείξεις των συμβατικών μετρητών τους απευθείας ή έμμεσα μέσω ηλεκτρονικής διεπαφής ή άλλης κατάλληλης διεπαφής.
(3) Οι συμβατικοί μετρητές πάντοτε παρέχονται σε ανταγωνιστική τιμή, σε περίπτωση που-
(α) αντικαθίσταται υπάρχων μετρητής·
(β) πραγματοποιείται νέα σύνδεση σε νέο κτίριο, ή σε κτίριο που υφίσταται ανακαίνιση μεγάλης κλίμακας δυνάμει των διατάξεων του περί Ρύθμισης της Ενεργειακής Απόδοσης των Κτιρίων Νόμου.
127.-(1) Η ΡΑΕΚ καθορίζει τους κανόνες και διασφαλίζει την εφαρμογή τους-
(α) για τη διαχείριση, την ανταλλαγή και την πρόσβαση στα δεδομένα των τελικών πελατών από επιλέξιμα μέρη με βάση το παρόν άρθρο και το εφαρμοστέο νομικό πλαίσιο της Ένωσης·
(β) για τα δεδομένα τελικών πελατών των οποίων η διαχείριση, ανταλλαγή και πρόσβαση επιδέχεται ρύθμισης περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, δεδομένα μέτρησης και κατανάλωσης καθώς και δεδομένα που απαιτούνται για την αλλαγή προμηθευτή από τους τελικούς πελάτες, την απόκριση ζήτησης και λοιπών υπηρεσιών.
(2) Οι αναφερόμενοι στο εδάφιο (1) κανόνες ρυθμίζουν ή/και καθορίζουν-
(α) το μοντέλο οργάνωσης των δεδομένων,
(β) την ανταλλαγή των δεδομένων,
(γ) την προστασία των δεδομένων,
(δ) την ασφάλεια των δεδομένων,
(ε) την αποθήκευση των δεδομένων,
(στ) τα αρμόδια για τη διαχείριση των δεδομένων μέρη,
(ζ) την πιστοποίηση ή/και εποπτεία των μερών που διαχειρίζονται δεδομένα, ώστε να εξασφαλίζεται ότι τα εν λόγω μέρη συμμορφώνονται με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου και των όρων της άδειάς τους σύμφωνα με το εδάφιο (7),
(η) τις απαιτήσεις διαλειτουργικότητας των ενεργειακών υπηρεσιών και των διαδικασιών για την πρόσβαση στα δεδομένα σύμφωνα με το εδάφιο (9):
(θ) τα επιλέξιμα μέρη ή/και τις κατηγορίες αυτών.
(3) Ανεξάρτητα από το μοντέλο διαχείρισης δεδομένων που εφαρμόζεται δυνάμει των διατάξεων της παραγράφου (α) του εδαφίου (2), τα αρμόδια για τη διαχείριση δεδομένων μέρη παρέχουν πρόσβαση στα δεδομένα του τελικού πελάτη σε κάθε επιλέξιμο μέρος σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (1).
(4) Τα επιλέξιμα μέρη έχουν στη διάθεσή τους τα ζητούμενα δεδομένα χωρίς διακρίσεις και ταυτόχρονα.
(5) Τα επιλέξιμα μέρη έχουν εύκολη πρόσβαση στα δεδομένα μέσα από διαδικασίες που είναι δημόσια διαθέσιμες.
(6) Η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που διενεργείται στο πλαίσιο του Νόμου διενεργείται σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2016/679.
(7) Η ΡΑΕΚ περιλαμβάνει ειδικούς όρους στις άδειες που εκδίδει δυνάμει των διατάξεων των άρθρων 26 και 27 σε μέρη που διαχειρίζονται δεδομένα, ώστε να εξασφαλίζεται ότι τα εν λόγω μέρη συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις του παρόντος Νόμου.
(8) Με την επιφύλαξη των καθηκόντων των υπευθύνων προστασίας δεδομένων δυνάμει του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679, η ΡΑΕΚ απαιτεί από τα μέρη που διαχειρίζονται δεδομένα να διορίζουν υπεύθυνους συμμόρφωσης, οι οποίοι θα είναι αρμόδιοι για την παρακολούθηση της εφαρμογής μέτρων που έχουν λάβει τα οικεία μέρη, με στόχο τη διασφάλιση αμερόληπτης πρόσβασης στα δεδομένα και τη συμμόρφωση με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου.
(9) Οι κανόνες που εκδίδονται σύμφωνα με την παράγραφο (η) του εδαφίου (2) που στοχεύουν στην προώθηση του ανταγωνισμού στην αγορά λιανικής, την αποφυγή υπερβολικών διοικητικών δαπανών για τα επιλέξιμα μέρη και τη διευκόλυνση της πλήρους διαλειτουργικότητας των ενεργειακών υπηρεσιών εντός της Ένωσης-
(α) βασίζονται σε εκτελεστικές πράξεις που εκδίδει η Επιτροπή αναφορικά με απαιτήσεις διαλειτουργικότητας και μη συνεπαγόμενες διακρίσεις και διαφανείς διαδικασίες για την πρόσβαση στα δεδομένα σύμφωνα με το άρθρο 24 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/944,
(β) διασφαλίζουν ότι οι επιχειρήσεις ηλεκτρικής ενέργειας εφαρμόζουν τις απαιτήσεις και διαδικασίες διαλειτουργικότητας για την πρόσβαση στα δεδομένα που αναφέρονται στην παράγραφο (α) και βασίζονται σε υφιστάμενες εθνικές πρακτικές.
128.-(1) Η ΡΑΕΚ διαθέτει έναν ανεξάρτητο, απλό, δίκαιο, διαφανή, αποτελεσματικό και αποδοτικό μηχανισμό εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών στον οποίο έχουν πρόσβαση οι τελικοί πελάτες σε περίπτωση που αναφύονται διαφορές μεταξύ αυτών και των επιχειρήσεων ηλεκτρικής ενέργειας ή/και των κατόχων άδειας από τη ΡΑΕΚ και που αφορούν τα δικαιώματα των τελικών πελατών και τις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων ηλεκτρικής ενέργειας ή/και των κατόχων άδειας από τη ΡΑΕΚ που θεσπίζονται βάσει των διατάξεων του παρόντος Νόμου.
(2) Όταν ο τελικός πελάτης είναι καταναλωτής υπό την έννοια του περί της Εναλλακτικής Επίλυσης Καταναλωτικών Διαφορών Νόμου, ο εξωδικαστικός μηχανισμός που προβλέπεται στις διατάξεις του εδαφίου (1) συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις ποιότητας που προβλέπονται στον εν λόγω Νόμο και προβλέπεται κατάλληλο σύστημα αποζημίωσης και αντιστάθμισης.
(3) Η ΡΑΕΚ συνεργάζεται με άλλους φορείς εναλλακτικής επίλυσης διαφορών για την παροχή μηχανισμών απλής, δίκαιης, διαφανούς, ανεξάρτητης, αποτελεσματικής και αποδοτικής εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών για οποιαδήποτε διαφορά προκύπτει από προϊόντα ή υπηρεσίες που συνδέονται ή είναι δεσμοποιημένα με οποιοδήποτε προϊόν ή υπηρεσία που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του παρόντος Νόμου.
(4) Η συμμετοχή της επιχείρησης ηλεκτρισμού στον εξωδικαστικό μηχανισμό επίλυσης διαφορών που προβλέπονται στις διατάξεις του εδαφίου (1) είναι υποχρεωτική όταν πρόκειται για επίλυση διαφοράς που αναφύεται μεταξύ οικιακών πελατών και επιχείρησης ηλεκτρισμού.
(5) Η διαδικασία που ακολουθείται σε σχέση με την εφαρμογή του μηχανισμού εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών που προβλέπονται στις διατάξεις του εδαφίου (1) καθορίζεται με Κανονισμούς που εκδίδονται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 138.
129.-(1) Η έννοια των ευάλωτων πελατών καθορίζεται με Διάταγμα του Υπουργού, ύστερα από διαβούλευση με τον Υπουργό Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και τον Υπουργό Υγείας, εντός του οποίου δύναται να γίνεται μνεία στην ενεργειακή φτώχεια, καθώς και, μεταξύ άλλων, στην απαγόρευση διακοπής σύνδεσης τέτοιων καταναλωτών σε κρίσιμες περιόδους και δύναται να περιλαμβάνει τα επίπεδα εισοδήματος, το μερίδιο των ενεργειακών δαπανών του διαθέσιμου εισοδήματος, την ενεργειακή απόδοση των κατοικιών, την κρίσιμη εξάρτηση από ηλεκτρικό εξοπλισμό για λόγους υγείας, την ηλικία, τη γεωγραφική θέση και άλλα κριτήρια.
(2) Οι κατηγορίες ευάλωτων πελατών, τα κριτήρια και οι προϋποθέσεις καθορίζονται με Διάταγμα του Υπουργού, ύστερα από διαβούλευση με τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, τον Υπουργό Υγείας και τον Υφυπουργό Κοινωνικής Πρόνοιας.
(3)(α) Τα μέτρα προστασίας των ευάλωτων πελατών δύναται να περιλαμβάνουν την απαγόρευση διακοπής σύνδεσης σε κρίσιμες περιόδους, ευεργετήματα σε συστήματα κοινωνικής ασφάλισης για την εξασφάλιση του απαραίτητου ενεργειακού εφοδιασμού των ευάλωτων πελατών ή την υποστήριξη των βελτιώσεων ενεργειακής απόδοσης, έτσι ώστε να αντιμετωπίζεται η ενεργειακή φτώχεια όπου εντοπίζεται, σύμφωνα με το στοιχείο δ) της παραγράφου 3 του άρθρου 3 του Κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999, μεταξύ άλλων και μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο της φτώχειας.
(β) Τέτοια μέτρα δεν εμποδίζουν το ουσιαστικό άνοιγμα της αγοράς που ορίζεται στις διατάξεις των παραγράφων (α) και (β) του άρθρου 116 ή τη λειτουργία της αγοράς και πρέπει να γνωστοποιούνται στην Επιτροπή όπου αρμόζει βάσει των διατάξεων του εδαφίου (4) του άρθρου 111.
(γ) Οι γνωστοποιήσεις δύναται να περιλαμβάνουν και μέτρα που έχουν ληφθεί στο πλαίσιο του γενικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.
(4) Τα μέτρα προστασίας των ευάλωτων πελατών καθορίζονται σε κοινό Διάταγμα του Υπουργού, του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και του Υπουργού Υγείας:
(5) Η ΡΑΕΚ ελέγχει και παρακολουθεί την τήρηση των υποχρεώσεων των προμηθευτών που προβλέπονται για τους ευάλωτους πελάτες και επιβάλλει κυρώσεις σε περίπτωση μη τήρησής τους.
129Α.-(1) Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει ότι οι προμηθευτές δεν τερματίζουν συμβάσεις και δεν προβαίνουν σε αποσύνδεση πελατών για τους λόγους για τους οποίους οι πελάτες έχουν υποβάλει καταγγελία σύμφωνα με την παράγραφο (ι) του άρθρου 117 για λόγους που υπόκεινται σε μηχανισμό εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών σύμφωνα με το άρθρο 128, λαμβάνοντας κατάλληλα μέτρα για την αποφυγή κατάχρησης της διαδικασίας:
(2) Τα μέτρα προστασίας των ευάλωτων πελατών που καθορίζονται με Διάταγμα που εκδίδεται δυνάμει του εδαφίου (4) του άρθρου 129 περιλαμβάνουν μέτρα, προκειμένου οι ευάλωτοι πελάτες και οι πελάτες που πλήττονται από την ενεργειακή φτώχεια να αποφεύγουν την αποσύνδεση ηλεκτρικής ενέργειας και τα οποία δυνατόν να αφορούν-
(α) την προώθηση προαιρετικών κωδίκων για προμηθευτές και πελάτες σχετικά με την πρόληψη και τη διαχείριση περιπτώσεων πελατών με καθυστερούμενες οφειλές, μεταξύ των οποίων ρυθμίσεων που δυνατόν να αφορούν τη στήριξη πελατών στη διαχείριση της χρήσης και του κόστους ενέργειας, περιλαμβανομένων της επισήμανσης ασυνήθιστα υψηλών εκτινάξεων ή χρήσης ενέργειας κατά τη χειμερινή και τη θερινή περίοδο, της προσφοράς κατάλληλων σχεδίων ευέλικτων πληρωμών, μέτρων για την παροχή συμβουλών σχετικά με οφειλές, αυτοανάγνωσης της κατανάλωσης στον μετρητή από τον πελάτη και βελτιωμένης επικοινωνίας με τους πελάτες και τους οργανισμούς υποστήριξης·
(β) την προώθηση της εκπαίδευσης και της ευαισθητοποίησης των πελατών σχετικά με τα δικαιώματά τους όσον αφορά τη διαχείριση του χρέους τους·
(γ) την πρόσβαση σε χρηματοδότηση, κουπόνια ή επιδοτήσεις για τη στήριξη της πληρωμής λογαριασμών·
(δ) την ενθάρρυνση και διευκόλυνση της παροχής ενδείξεων του μετρητή ανά τρίμηνο ή, κατά περίπτωση, για συντομότερες περιόδους χρέωσης, όταν εφαρμόζεται σύστημα τακτικής αυτοανάγνωσης της κατανάλωσης από τον τελικό πελάτη για την εκπλήρωση των προβλεπόμενων στις παραγράφους (α) και (β) του εδαφίου (4) του άρθρου 132 υποχρεώσεων σε σχέση με τη συχνότητα τιμολόγησης και την παροχή πληροφοριών τιμολόγησης.
130.-(1) Κατά την αξιολόγηση του αριθμού των νοικοκυριών που πλήττονται από ενεργειακή φτώχεια, σύμφωνα με το στοιχείο δ) της παραγράφου 3 του άρθρου 3 του Κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999, ο Υπουργός εκδίδει, ύστερα από διαβούλευση με τον Υπουργό Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Διάταγμα με το οποίο καθορίζει και δημοσιεύει το σύνολο των κριτηρίων για τον καθορισμό της ενεργειακής φτώχειας και τα οποία δυνατόν να περιλαμβάνουν-
(α) χαμηλό εισόδημα·
(β) υψηλές ενεργειακές δαπάνες σε σχέση με το διαθέσιμο εισόδημα· και
(γ) χαμηλή ενεργειακή απόδοση.
(2) Τα κριτήρια των προβλεπόμενων στις διατάξεις του εδαφίου (1) λαμβάνουν την καθοδήγηση που παρέχει η Επιτροπή αναφορικά με τον ορισμό του «σημαντικού αριθμού νοικοκυριών που πλήττονται από ενεργειακή φτώχεια», με βάση την παραδοχή ότι οποιοδήποτε ποσοστό νοικοκυριών που αντιμετωπίζει ενεργειακή φτώχεια δύναται να θεωρηθεί σημαντικό.
130Α.-(1) Σε περίπτωση κατά την οποία το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης με εκτελεστική του απόφαση κηρύσσει περιφερειακή ή ενωσιακή κρίση τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, ο Υπουργός, με Διάταγμά του που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, δύναται να αποφασίζει την εφαρμογή προσωρινών στοχευμένων παρεμβάσεων στον καθορισμό των τιμών για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες-
(α) περιορίζονται κατ ανώτατο όριο στο εβδομήντα τοις εκατό (70%) της κατανάλωσης του δικαιούχου κατά την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους και διατηρούν κίνητρο για μείωση της ζήτησης·
(β) επιδιώκουν γενικό οικονομικό συμφέρον και δεν υπερβαίνουν το μέτρο που είναι αναγκαίο για την επίτευξη του επιδιωκόμενου γενικού οικονομικού συμφέροντος·
(γ) ορίζονται σαφώς, είναι διαφανείς, δεν εισάγουν διακρίσεις και είναι επαληθεύσιμες·
(δ) διασφαλίζουν την ισότιμη πρόσβαση των επιχειρήσεων ηλεκτρικής ενέργειας της Ένωσης στους πελάτες·
(ε) είναι περιορισμένης χρονικής διάρκειας και αναλογικές ως προς τους δικαιούχους·
(στ) δεν έχουν ως αποτέλεσμα πρόσθετο κόστος για τους συμμετέχοντες στην αγορά κατά τρόπο που εισάγει διακρίσεις·
(ζ) συνοδεύονται από δέσμη μέτρων για την επίτευξη αποτελεσματικού ανταγωνισμού και από μεθοδολογία για την αξιολόγηση της προόδου σε σχέση με τα εν λόγω μέτρα·
(η) καθορίζονται μέσω μεθοδολογίας που εξασφαλίζει τη μη διακριτική μεταχείριση των προμηθευτών·
(θ) καθορίζονται σε τιμή πάνω από το κόστος, σε επίπεδο όπου μπορεί να υπάρξει πραγματικός ανταγωνισμός τιμών·
(ι) είναι σχεδιασμένες με τρόπο, ώστε να ελαχιστοποιούν οποιαδήποτε αρνητική επίδραση της χονδρικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας·
(ια) διασφαλίζουν ότι όλοι οι δικαιούχοι της δημόσιας παρέμβασης έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν προσφορές της ανταγωνιστικής αγοράς και ότι ενημερώνονται άμεσα, τουλάχιστον ανά τρίμηνο, σχετικά με τη διαθεσιμότητα προσφορών και δυνατοτήτων εξοικονόμησης στην ανταγωνιστική αγορά, ιδίως σχετικά με τις συμβάσεις δυναμικής τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας, και ότι τους παρέχεται βοήθεια για τη μετάβασή τους σε προσφορά βασιζόμενη στην αγορά·
(ιβ) εξασφαλίζουν ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 125, όλοι οι δικαιούχοι τέτοιων δημόσιων παρεμβάσεων έχουν δικαίωμα να έχουν έξυπνο μετρητή και τους προτείνεται η εγκατάσταση έξυπνων μετρητών χωρίς επιπλέον προκαταβολικό κόστος για τους εν λόγω πελάτες και ότι ενημερώνονται άμεσα σχετικά με τη δυνατότητα εγκατάστασης έξυπνων μετρητών, καθώς και ότι τους παρέχεται η αναγκαία βοήθεια·
(ιγ) δεν οδηγούν σε άμεσες σταυροειδείς επιδοτήσεις μεταξύ των πελατών που προμηθεύονται ηλεκτρική ενέργεια σε τιμές ελεύθερης αγοράς και των πελατών που προμηθεύονται ηλεκτρική ενέργεια σε ρυθμιζόμενες τιμές προμήθειας·
(ιδ) κατά περίπτωση, πληρούν τις προβλεπόμενες στο εδάφιο (2) προϋποθέσεις·
(ιε) είναι σχεδιασμένες με τρόπο, ώστε να ελαχιστοποιούν οποιονδήποτε αρνητικό κατακερματισμό της εσωτερικής αγοράς.
(2) Σε περίπτωση κατά την οποία το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης με εκτελεστική του απόφαση κηρύσσει περιφερειακή ή ενωσιακή κρίση τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, ο Υπουργός, με Διάταγμά του που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, δύναται, κατά τη διάρκεια της εν λόγω απόφασης, κατά παρέκκλιση από την παράγραφο (θ) του εδαφίου (1) κατά την εφαρμογή στοχευμένων δημόσιων παρεμβάσεων στον καθορισμό των τιμών για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας δυνάμει του εδαφίου (1), να αποφασίζει, κατ εξαίρεση και προσωρινά, τιμή για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας κάτω του κόστους, εφόσον πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
(α) Η τιμή που καθορίζεται για τους οικιακούς πελάτες ισχύει μόνο, κατ ανώτατο όριο, για το ογδόντα τοις εκατό (80%) της διάμεσης κατανάλωσης των νοικοκυριών και διατηρεί κίνητρο για μείωση της ζήτησης·
(β) δεν γίνεται διάκριση μεταξύ προμηθευτών·
(γ) οι προμηθευτές αποζημιώνονται όταν προμηθεύουν κάτω του κόστους με διαφανή τρόπο που δεν εισάγει διακρίσεις·
(δ) όλοι οι προμηθευτές είναι επιλέξιμοι για την παροχή προσφορών στην τιμή για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας κάτω του κόστους στην ίδια βάση·
(ε) τα προτεινόμενα μέτρα δεν προκαλούν στρέβλωση της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
131.-(1) (α) Η ΡΑΕΚ διασφαλίζει ότι οι προμηθευτές περιλαμβάνουν στους λογαριασμούς διευκρινίσεις και πληροφορίες σχετικά με τη συνεισφορά κάθε ενεργειακής πηγής στην ηλεκτρική ενέργεια που έχει αγοραστεί από τον τελικό πελάτη σύμφωνα με τις διατάξεις των εδαφίων (2) και (3), ξεχωριστά για κάθε προϊόν που περιλαμβάνεται στη σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.
(β) Η ΡΑΕΚ μεριμνά για την αξιοπιστία των πληροφοριών που παρέχουν οι προμηθευτές στους τελικούς πελάτες τους σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου και για την παροχή τους, σε εθνικό επίπεδο, με τρόπο σαφώς συγκρίσιμο.
(2) Οι ακόλουθες πληροφορίες διατίθενται στους τελικούς πελάτες με την αναγραφή ή σηματοδότησή τους στους λογαριασμούς και στις πληροφορίες τιμολόγησης ή συνοδεύοντας τα εν λόγω έγγραφα:
(α) Η συνεισφορά κάθε ενεργειακής πηγής στο συνολικό μείγμα καυσίμων του εκάστοτε προμηθευτή σε εθνικό επίπεδο καθώς και σε επίπεδο προμηθευτή, εάν ο προμηθευτής δραστηριοποιείται σε περισσότερα του ενός κράτη μέλη, κατά το προηγούμενο έτος με κατανοητό και σαφώς συγκρίσιμο σε εθνικό επίπεδο τρόπο:
(β) Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις, τουλάχιστον για τις εκπομπές CO2 και τα απόβλητα που είναι αποτέλεσμα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από το συνολικό μείγμα ενέργειας του προμηθευτή κατά το προηγούμενο έτος·
(3)(α) Για την κοινοποίηση ηλεκτρικής ενέργειας από συμπαραγωγή υψηλής απόδοσης, δύναται να χρησιμοποιούνται εγγυήσεις προέλευσης που έχουν εκδοθεί δυνάμει των διατάξεων του περί Προώθησης της Ενεργειακής Απόδοσης στη Θέρμανση και Ψύξη και της Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Νόμου.
(β) Η κοινοποίηση της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές πραγματοποιείται με τη χρήση εγγυήσεων προέλευσης, εκτός από τις περιπτώσεις που προβλέπονται από τις διατάξεις του περί Προώθησης και Ενθάρρυνσης της Χρήσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας Νόμου.
132.-(1) Οι ακόλουθες βασικές πληροφορίες αναγράφονται ευκρινώς στους λογαριασμούς των τελικών πελατών σε σαφώς διαφορετικό σημείο από άλλα μέρη του λογαριασμού:
(α) το καταβλητέο τίμημα με ανάλυση της τιμής και σαφή δήλωση ότι όλες οι πηγές ενέργειας δύναται επιπροσθέτως να επωφελούνται από κίνητρα που δεν χρηματοδοτούνται μέσω των εισφορών που αναφέρονται στην ανάλυση της τιμής, όπως αυτή καθορίζεται στις διατάξεις του εδαφίου (5)·
(β) η προθεσμία πληρωμής.
(2) Οι ακόλουθες βασικές πληροφορίες αναγράφονται ευκρινώς στους λογαριασμούς και στις πληροφορίες τιμολόγησης λογαριασμών των τελικών πελατών, σε σαφώς διαφορετικό σημείο από άλλα μέρη του λογαριασμού και των πληροφοριών τιμολόγησης:
(α) Η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για την περίοδο χρέωσης·
(β) η επωνυμία και τα στοιχεία επικοινωνίας του προμηθευτή· συμπεριλαμβανομένης τηλεφωνικής γραμμής υποστήριξης καταναλωτών και διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου·
(γ) η ονομασία του τιμολογίου·
(δ) η ημερομηνία λήξης της σύμβασης, κατά περίπτωση·
(ε) οι πληροφορίες σχετικά με τη διαθεσιμότητα και τα οφέλη της αλλαγής προμηθευτή·
(στ) οι πληροφορίες σχετικά με τον κωδικό αλλαγής ή τον αναγνωριστικό κωδικό του τελικού πελάτη για το οικείο σημείο παροχής·
(ζ) οι πληροφορίες σχετικά με τα δικαιώματα των τελικών πελατών όσον αφορά την εξωδικαστική επίλυση διαφορών, περιλαμβανομένων των στοιχείων επικοινωνίας του φορέα που είναι υπεύθυνος για την επίλυση διαφορών δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 128·
(η) τα ενιαία σημεία επαφής που αναφέρονται στις διατάξεις της παραγράφου (λ) του εδαφίου (1) του άρθρου 5· και
(θ) ο σύνδεσμος ή η παραπομπή σε εργαλεία σύγκρισης σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 121.
(3) Εάν οι λογαριασμοί βασίζονται σε πραγματική κατανάλωση ή σε εξ αποστάσεως ανάγνωση από τον ΔΣΔ, οι ακόλουθες πληροφορίες διατίθενται στους τελικούς πελάτες, με την αναγραφή ή σηματοδότησή τους στους λογαριασμούς και στους περιοδικούς εκκαθαριστικούς λογαριασμούς τους ή συνοδεύοντας τους εν λόγω λογαριασμούς:
(α) οι συγκρίσεις της τρέχουσας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας των τελικών πελατών με την κατανάλωση των τελικών πελατών κατά την ίδια περίοδο το προηγούμενο έτος, υπό μορφή διαγράμματος·
(β) τα στοιχεία επικοινωνίας οργανώσεων καταναλωτών, οργανισμών ενέργειας ή συναφών οργανισμών, μαζί με διευθύνσεις ιστότοπων, από τους οποίους δύναται να αντλούνται πληροφορίες για τα διαθέσιμα μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης για τον εξοπλισμό χρήσης ενέργειας·
(γ) οι συγκρίσεις με τον μέσο κανονικοποιημένο ή υποδειγματικό τελικό πελάτη της ίδιας κατηγορίας χρήστη.
(4)(α) H τιμολόγηση γίνεται με βάση την πραγματική κατανάλωση τουλάχιστον μία φορά ετησίως.
(β) Εάν οι τελικοί πελάτες δεν διαθέτουν μετρητές με δυνατότητα εξ αποστάσεως ανάγνωσης από τον ΔΣΔ ή εάν οι τελικοί πελάτες έχουν επιλέξει οι ίδιοι να απενεργοποιήσουν την εξ αποστάσεως ανάγνωση, ακριβείς πληροφορίες τιμολόγησης βάσει της πραγματικής κατανάλωσης διατίθενται στους τελικούς πελάτες τουλάχιστον ανά εξάμηνο ή μία φορά ανά τρίμηνο κατόπιν αιτήματος ή εφόσον ο τελικός πελάτης έχει επιλέξει να λαμβάνει ηλεκτρονική τιμολόγηση.
(γ)(i) Εάν οι τελικοί πελάτες δεν διαθέτουν μετρητές με δυνατότητα εξ αποστάσεως ανάγνωσης από τον ΔΣΔ ή εάν οι τελικοί πελάτες έχουν επιλέξει οι ίδιοι να απενεργοποιήσουν την εξ αποστάσεως ανάγνωση, οι υποχρεώσεις που προβλέπονται στις διατάξεις των παραγράφων (α) και (β) δύναται να εκπληρώνονται από σύστημα τακτικής ανάγνωσης της κατανάλωσης στον μετρητή από τους τελικούς πελάτες, την οποία θα κοινοποιούν στον προμηθευτή της ενέργειας.
(ii) Η τιμολόγηση ή οι πληροφορίες τιμολόγησης επιτρέπεται να βασίζονται σε κατ' εκτίμηση ή σε κατ' αποκοπή χρέωση μόνο εάν ο τελικός πελάτης δεν έχει γνωστοποιήσει τα αποτελέσματα της εν λόγω μέτρησης για δεδομένη περίοδο τιμολόγησης.
(δ) Εάν τελικός πελάτης διαθέτει μετρητές με δυνατότητα εξ αποστάσεως ανάγνωσης από τον ΔΣΔ, πρέπει να παρέχονται ακριβείς πληροφορίες τιμολόγησης βάσει της πραγματικής κατανάλωσης τουλάχιστον κάθε μήνα, οι οποίες δύναται επίσης να διατίθενται μέσω του διαδικτύου και να επικαιροποιούνται όσο συχνά επιτρέπεται από τις συσκευές και τα συστήματα μέτρησης που χρησιμοποιούνται.
(5) (α) Η τιμή για τους πελάτες είναι το άθροισμα της συνιστώσας ενέργειας και προμήθειας, της συνιστώσας δικτύου (μεταφορά και διανομή) και της συνιστώσας που περιλαμβάνει τους φόρους, τα τέλη, τις εισφορές και τις χρεώσεις.
(β) Στις περιπτώσεις που οι λογαριασμοί περιλαμβάνουν αναλυτική παρουσίαση της τιμής για τους τελικούς πελάτες, χρησιμοποιούνται σε ολόκληρη την Ένωση οι κοινοί ορισμοί των τριών συνιστωσών της εν λόγω ανάλυσης που καθορίζονται βάσει του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/1952 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Οκτωβρίου 2016, σχετικά με τις ευρωπαϊκές στατιστικές όσον αφορά τις τιμές φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας και για την κατάργηση της οδηγίας 2008/92/ΕΚ.
(6)(α) Οι συμπληρωματικές πληροφορίες σχετικά με το ιστορικό της κατανάλωσης, στον βαθμό που αυτές οι πληροφορίες είναι διαθέσιμες, καθίστανται διαθέσιμες, κατόπιν αιτήματος του τελικού πελάτη, στον προμηθευτή ή τον πάροχο υπηρεσίας που έχει ορίσει ο τελικός πελάτης.
(β) Στις περιπτώσεις που οι τελικοί πελάτες διαθέτουν μετρητές με δυνατότητα εξ αποστάσεως ανάγνωσης από τον ΔΣΔ, οι τελικοί πελάτες έχουν εύκολη πρόσβαση σε συμπληρωματικές πληροφορίες που τους επιτρέπουν να ελέγχουν οι ίδιοι λεπτομερώς το ιστορικό της κατανάλωσής τους.
(γ) Οι συμπληρωματικές πληροφορίες για το ιστορικό της κατανάλωσης περιλαμβάνουν-
(i) σωρευτικά στοιχεία τουλάχιστον για τα τρία (3) προηγούμενα έτη ή για την περίοδο από την έναρξη της σύμβασης προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας εάν αυτή είναι μικρότερη, τα οποία αντιστοιχούν στις χρονικές περιόδους για τις οποίες υπάρχουν συχνά τιμολογιακές πληροφορίες, και
(ii) λεπτομερή στοιχεία για τον χρόνο χρήσης για οιαδήποτε ημέρα, εβδομάδα, μήνα και έτος, τα οποία κοινοποιούνται στους τελικούς πελάτες χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση μέσω του διαδικτύου ή της διεπαφής του μετρητή τουλάχιστον για το διάστημα των τελευταίων είκοσι τεσσάρων (24) μηνών ή για την περίοδο από την έναρξη της σύμβασης προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας εάν αυτή είναι μικρότερη.