ΕΠΕΙΔΗ, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προωθεί ενεργά τον μητρικό θηλασμό ως την καλύτερη πηγή διατροφής για βρέφη και μικρά παιδιά,
ΚΑΙ ΕΠΕΙΔΗ, η προστασία, προαγωγή και υποστήριξη του μητρικού θηλασμού αποτελούν προτεραιότητα του τομέα της δημόσιας υγείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία αναγνωρίζει τα οφέλη του μητρικού θηλασμού τόσο για τα βρέφη όσο και για τις ίδιες τις μητέρες,
ΚΑΙ ΕΠΕΙΔΗ, ο μητρικός θηλασμός συμβάλλει θετικά, μέσω της στενής σχέσης που αναπτύσσεται μεταξύ μητέρας και παιδιού, στη συνολική ανάπτυξη του παιδιού,
ΚΑΙ ΕΠΕΙΔΗ, κρίνεται ότι η υποστήριξη και παροχή συμβουλών είναι απαραίτητες για τη μητέρα ώστε να λάβει την απόφαση να προχωρήσει στον μητρικό θηλασμό για το μεγαλύτερο δυνατό χρονικό διάστημα,
ΚΑΙ ΕΠΕΙΔΗ, αποτελεί αδήριτη ανάγκη όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς και ο γενικός πληθυσμός να ευαισθητοποιηθεί για τη σημασία του μητρικού θηλασμού και την ανάγκη εξασφάλισης εύκολα προσβάσιμων χώρων για τη διευκόλυνση και προαγωγή του μητρικού θηλασμού,
ΚΑΙ ΕΠΕΙΔΗ, η πολιτεία αναγνωρίζοντας τη σημασία του μητρικού θηλασμού εφαρμόζει τη Στρατηγική Προστασίας, Προαγωγής και Υποστήριξης του Μητρικού Θηλασμού στην Κύπρο,
Για όλους αυτούς τους λόγους, η Βουλή των Αντιπροσώπων ψηφίζει ως ακολούθως:
1. Ο παρών Νόμος θα αναφέρεται ως ο περί της Προώθησης και της Προστασίας του Μητρικού Θηλασμού Νόμος του 2018.
2.Στον παρόντα Νόμο, εκτός αν από το κείμενο προκύπτει διαφορετική έννοια-
«αρμόδια αρχή» σημαίνει τον Υπουργό Υγείας ή δεόντως εξουσιοδοτημένο από αυτόν αντιπρόσωπό του˙
«αρμόδιος λειτουργός» σημαίνει-
(α) Υγειονομικό Λειτουργό και Υγειονομικό Επιθεωρητή των Υγειονομικών Υπηρεσιών του Τμήματος Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Υγείας·
(β) Υγειονομικό Λειτουργό και Υγειονομικό Επιθεωρητή Αρχής Τοπικής Διοίκησης·
(γ) Λειτουργό του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων που ασκεί τα καθήκοντα, τις αρμοδιότητες και τις εξουσίες που προβλέπονται στον περί της Σύστασης Υπηρεσίας Επιθεωρήσεων στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμο, δυνάμει των διατάξεων της παραγράφου (ι) του εδαφίου (3) του άρθρου 5 του υπό αναφορά νόμου, και στο πλαίσιο του περί Προστασίας της Μητρότητας Νόμου.
(δ) άλλο πρόσωπο το οποίο εξουσιοδοτείται γραπτώς από την αρμόδια αρχή δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (1) του άρθρου 5Γ.
«Δημοκρατία» σημαίνει την Κυπριακή Δημοκρατία·
«δημόσιος χώρος» σημαίνει χώρο στον οποίο εξυπηρετείται και/ή διακινείται το ευρύ κοινό·
«δωμάτιο μητρικού θηλασμού» σημαίνει μόνιμο ή προσωρινό δωμάτιο μητρικού θηλασμού σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5Α∙
«Επιτροπή» σημαίνει την Εθνική Επιτροπή για την Προστασία, την Προαγωγή και την Υποστήριξη του Μητρικού Θηλασμού που καθιδρύεται δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 3˙
«εργοδότης» σημαίνει πρόσωπο το οποίο έχει την ευθύνη για χώρο εργασίας∙
«χώρος εργασίας» σημαίνει χώρο στον οποίο ευρίσκονται ή είναι δυνατό να ευρίσκονται σε οποιοδήποτε χρόνο πρόσωπα στην εργασία.
3.Η αρμόδια αρχή προωθεί και προστατεύει το μητρικό θηλασμό με-
(α) Τον καθορισμό δράσεων επαρκούς πληροφόρησης, επιμόρφωσης και επικοινωνίας με τους νέους γονείς και το κοινό και με τη χρήση διάφορων μέσων και μεθόδων για την προώθηση του μητρικού θηλασμού˙
(β) την ανάπτυξη προγραμμάτων επιμόρφωσης του γενικού πληθυσμού για τον μητρικό θηλασμό η οποία να αρχίζει από τη νηπιακή ηλικία˙
(γ) τη δημιουργία ομάδων υποστήριξης του μητρικού θηλασμού, καθώς και του μητρικού θηλασμού σε δημόσιους χώρους˙
(δ) την επιμόρφωση των επαγγελματιών υγείας για τον μητρικό θηλασμό και την απόκτηση, μεταξύ άλλων, εξειδικευμένης γνώσης αναφορικά με τους τρόπους αντιμετώπισης των προβλημάτων και τις δυσκολίες που πιθανόν να αντιμετωπίσει μητέρα κατά τον μητρικό θηλασμό·
(ε) την ενημέρωση του κοινού για εξοικείωση με το μητρικό θηλασμό σε δημόσιους χώρους.
(στ) την προώθηση της εφαρμογής της Πρωτοβουλίας για τα Φιλικά προς το Βρέφος Νοσοκομεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, με σκοπό την περαιτέρω προαγωγή του μητρικού θηλασμού.
4. -(1) Καθιδρύεται Εθνική Επιτρoπή για την Προστασία, Προαγωγή και Υποστήριξη του Μητρικού Θηλασμού, η οποία αποτελείται από έντεκα (11) μέλη, τα οποία διορίζονται από το Υπουργικό Συμβούλιο μετά από πρόταση του Υπουργού Υγείας, εκ των οποίων ένα μέλος διορίζεται ως πρόεδρος.
(2) Τα μέλη της Επιτροπής διορίζονται για θητεία πέντε (5) ετών υπό τους όρους που αποφασίζει το Υπουργικό Συμβούλιο:
(3) Ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής εκλέγεται από τα μέλη της Επιτροπής.
(4) Κάθε μέλος της Επιτροπής δύναται να υποβάλει οποτεδήποτε παραίτηση, οπότε το Υπουργικό Συμβούλιο διορίζει άλλο μέλος για το υπόλοιπο της θητείας του παραιτηθέντος μέλους.
(5) Σε περίπτωση που ο πρόεδρος, ο αντιπρόεδρος ή μέλος της Επιτροπής αδυνατεί να εκτελέσει τα καθήκοντά του λόγω απουσίας του από τη Δημοκρατία, ασθένειας ή οποιουδήποτε άλλου λόγου, το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται να διορίσει άλλο πρόσωπο για να ενεργεί ως πρόεδρος, αντιπρόεδρος ή προσωρινό μέλος καθ’ όλη τη χρονική περίοδο για την οποία η εν λόγω αδυναμία υφίσταται.
5. -(1) Η Επιτροπή ασκεί συμβουλευτικό ρόλο προς την αρμόδια αρχή και διαβουλεύεται με αυτή για τον καθορισμό των δράσεων που αφορούν την προστασία και την προώθηση του μητρικού θηλασμού.
(2)Η Επιτροπή είναι αρμόδια για-
(α) Την υποβολή εισηγήσεων προς την αρμόδια αρχή με στόχο τη διαμόρφωση πολιτικής για την προστασία, προαγωγή και υποστήριξη του μητρικού θηλασμού˙
(β) την ανάπτυξη Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Προστασία, την Προαγωγή και την Υποστήριξη του Μητρικού Θηλασμού και την παρακολούθηση της εφαρμογής του˙
(γ) τη διασφάλιση της συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων και την προώθηση κοινής δράσης˙
(δ) την προαγωγή της επικουρικότητας των δράσεων σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
(ε) την υποβολή εισηγήσεων προς την αρμόδια αρχή για τον καθορισμό των όρων και προϋποθέσεων, των διαδικασιών ανάπτυξης, των κριτηρίων, των δεικτών και των διαδικασιών αξιολόγησης, καθώς και της εποπτείας της εφαρμογής της Πρωτοβουλίας για τα Φιλικά προς το Βρέφος Νοσοκομεία και της αναγνώρισης των νοσοκομείων ως φιλικών προς το βρέφος. και
(στ) την προώθηση μέσω της αρμόδιας αρχής προς το Υπουργικό Συμβούλιο, Κανονισμών για τη ρύθμιση σχετικών με τον παρόντα Νόμο θεμάτων.
5Α.-(1) Εξαιρουμένων των χώρων εργασίας με εμβαδόν ίσο ή μικρότερο των πενήντα τετραγωνικών μέτρων (50m2), ο εργοδότης μεριμνά-
(α) για τη δημιουργία μόνιμου δωματίου μητρικού θηλασμού, αποκλειστική χρήση του οποίου είναι ο μητρικός θηλασμός ή/και η άντληση και αποθήκευση μητρικού γάλακτος.ή
(β) για τη διευθέτηση παροχής χώρου για χρήση ως προσωρινό δωμάτιο μητρικού θηλασμού:
(2) Σε περίπτωση εφαρμογής των διατάξεων της παραγράφου (β) του εδαφίου (1), ο εργοδότης παρέχει τη δυνατότητα χρήσης του προσωρινού δωματίου μητρικού θηλασμού στην εργαζόμενη θηλάζουσα ευθύς με την πρόσληψή της ή/και την επάνοδό της στην εργασία μετά τη λήξη της άδειας μητρότητας και για όσο χρονικό διάστημα συνεχίζει τον θηλασμό.
(3) Ο κατά νόμον υπεύθυνος δημόσιου χώρου που εκτίθεται στο Παράρτημα διασφαλίζει τη δημιουργία δωματίου μητρικού θηλασμού ή/και άντλησης μητρικού γάλακτος.
(4) Η διαθεσιμότητα δωματίου μητρικού θηλασμού σε χώρο εργασίας ή/και σε δημόσιο χώρο δεν αναιρεί το δικαίωμα της θηλάζουσας να επιλέγει η ίδια τη χρήση ή όχι του δωματίου για άσκηση του δικαιώματός της στον θηλασμό του παιδιού της.
(5) Δωμάτιο μητρικού θηλασμού, μόνιμο ή προσωρινό, που δημιουργείται και λειτουργεί δυνάμει των διατάξεων του παρόντος άρθρου πληροί τις προδιαγραφές που καθορίζονται με Κανονισμούς που εκδίδονται δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 6.
5B.-(1) Ο εργοδότης τηρεί ενήμερο το προσωπικό του για το σημείο εντός του χώρου εργασίας όπου βρίσκεται το μόνιμο δωμάτιο μητρικού θηλασμού ή το προσωρινό δωμάτιο μητρικού θηλασμού, καθώς και για τη διαδικασία εξασφάλισης της χρήσης του:
(2) Ο κατά νόμον υπεύθυνος λειτουργίας δημόσιου χώρου στον οποίο υφίσταται υποχρέωση δημιουργίας μόνιμου δωματίου μητρικού θηλασμού τοποθετεί κατάλληλη σήμανση σε διάφορα σημεία και σε περίοπτη θέση εντός του δημόσιου χώρου για ενημέρωση του κοινού σχετικά με τα σημεία όπου βρίσκεται το δωμάτιο μητρικού θηλασμού.
5Γ.-(1) Η αρμόδια αρχή δύναται να εξουσιοδοτεί γραπτώς πρόσωπο ως αρμόδιο λειτουργό για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου.
(2) Πρόσωπο το οποίο εξουσιοδοτείται δυνάμει του εδαφίου (1) ως αρμόδιος λειτουργός εκτελεί τα καθήκοντά του σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες της αρμόδιας αρχής.
(3) Υγειονομικός Λειτουργός και Υγειονομικός Επιθεωρητής που ενεργεί ως αρμόδιος λειτουργός εκτελεί τα καθήκοντά του σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες της αρμόδιας αρχής.
(4) Λειτουργός του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων που ενεργεί ως αρμόδιος λειτουργός εκτελεί τα καθήκοντα που προβλέπονται στις διατάξεις του περί της Σύστασης Υπηρεσίας Επιθεωρήσεων στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου (ι) του εδαφίου (3) του άρθρου 5 του υπό αναφορά νόμου, και στο πλαίσιο του περί Προστασίας της Μητρότητας Νόμου.
5Δ.-(1) Αρμόδιος λειτουργός δύναται, σε κάθε εύλογο χρόνο, να εισέλθει, να επιθεωρήσει, να ερευνήσει και να διενεργήσει έλεγχο σε χώρο εργασίας ή δημόσιο χώρο με σκοπό την εξακρίβωση της εφαρμογής των διατάξεων του παρόντος Νόμου και των προνοιών των δυνάμει αυτού εκδιδόμενων Κανονισμών.
(2) Για τους σκοπούς άσκησης των προβλεπόμενων στο εδάφιο (1) εξουσιών, αρμόδιος λειτουργός δύναται να συνοδεύεται από μέλος της Αστυνομίας Κύπρου.
(3) Ο εργοδότης χώρου εργασίας και ο κατά νόμον υπεύθυνος δημόσιου χώρου, παρέχουν στον αρμόδιο λειτουργό οποιαδήποτε πληροφορία ή διευκόλυνση την οποία ο αρμόδιος λειτουργός εύλογα απαιτεί κατά την εκτέλεση των προβλεπόμενων στο εδάφιο (1) εξουσιών του.
5Ε. Ο αρμόδιος λειτουργός προβαίνει στους απαραίτητους ελέγχους σε χώρους εργασίας και σε δημόσιους χώρους, με σκοπό τη διαπίστωση της συμμόρφωσης με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου και τις πρόνοιες των δυνάμει αυτού εκδιδόμενων Κανονισμών.
5ΣΤ. Πρόσωπο το οποίο παραβαίνει τις διατάξεις του παρόντος Νόμου ή τις πρόνοιες των δυνάμει αυτού εκδιδόμενων Κανονισμών είναι ένοχο αδικήματος και, σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις επτά χιλιάδες ευρώ (€7.000):
6 -(1) Το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται να εκδίδει Κανονισμούς για τη ρύθμιση κάθε θέματος το οποίο χρήζει ή είναι δεκτικό ρυθμίσεως.
(2) Χωρίς επηρεασμό της γενικότητας του εδαφίου (1), Κανονισμοί που εκδίδονται δυνάμει του εδαφίου (1) δύνανται να προβλέπουν για όλα ή οποιαδήποτε από τα ακόλουθα θέματα:
(α) Τη δημιουργία ειδικά διαμορφωμένων χώρων μητρικού θηλασμού ή/και άντλησης γάλακτος σε δημόσιους χώρους, όπως χώροι παροχής υπηρεσιών υγείας, αεροδρόμια, λιμάνια, μουσεία, αρχαιολογικοί χώροι, χώροι διεξαγωγής αθλητικών δραστηριοτήτων, εμπορικά κέντρα·
(β) τη δημιουργία ειδικά διαμορφωμένων χώρων θηλασμού ή/και άντλησης γάλακτος σε χώρους όπου εργάζονται μητέρες·
(γ) την τοποθέτηση ειδικών πινακίδων που να δεικνύουν τους χώρους μητρικού θηλασμού.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
(Άρθρο 5Α)
Οι δημόσιοι χώροι για τους οποίους υφίσταται υποχρέωση δημιουργίας και λειτουργίας μόνιμου δωματίου μητρικού θηλασμού είναι οι ακόλουθοι:
(α) Αερολιμένες και λιμένες·
(β) εμπορικά κέντρα·
(γ) ιδρύματα ανώτερης εκπαίδευσης∙
(δ) βιβλιοθήκες∙
(ε) μουσεία∙
(στ) ξενοδοχεία∙
(ζ) νοσηλευτήρια∙
(η) κινηματογράφοι/θέατρα∙
(θ) αθλητικοί χώροι στους οποίους διεξάγονται αγώνες ή εκδηλώσεις, περιλαμβανομένων κλειστών και ανοικτών σταδίων, γηπέδων, αθλητικών κέντρων και αθλητικών πισίνων∙
(ι) κτήρια δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα στα οποία εξυπηρετείται το ευρύ κοινό·
(ια) αίθουσες δεξιώσεων.
Ο παρών Νόμος [Σ.Σ.: δηλαδή ο Ν. 103(Ι)/2025] τίθεται σε ισχύ δώδεκα (12) μήνες μετά την ημερομηνία δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας.